Ջնջել են Շուշիի կերպարվեստի դպրոցի վրայի փորագրությունները, տառերն են պոկել. Նոր բարբարոսություններ բերդաքաղաքում
Մայիսի 9-ին ընդառաջ ադրբեջանցիները հանել են Շուշիի Ղազանչեցոց Ամենափրկիչ եկեղեցու գմբեթները: Ի՞նչ են զգացել այդ լուսանկարները տեսնելիս շուշեցիները, որոնց համար եկեղեցին ոչ միայն հայտնի զբոսաշրջային կենտրոն էր, այլ` ամենօրյա աղոթատեղի: Հարցի պատասխանը «Իրավունքը», Արցախ այցելության ընթացքում, տեղում փորձել է ստանալ Շուշիի քաղաքապետ ԱՐԾՎԻԿ ՍԱՐԳՍՅԱՆԻՑ, ով խորը շունչ քաշելուց հետո ասաց.
Ղազանչեցոց Ամենափրկիչ եկեղեցին Ադրբեջանից հիսուն տարով մեծ է
- Անկեղծ ասած, երբ տեսնում էի, որ բարձրահարկ շենքերը քանդում են, այդքան սրտիս մոտ չէի ընդունումª մտածելով, որ հետո նոր, ժամանակակից շենքերում կգնանք, կրկին բնակություն կհաստատենք հայրենի Շուշիում` վայելելով թշնամու սարքած էլիտար շենքերը: Բայց երբ տեսա, որ արդեն մոտեցել են Շուշիի Ղազանչեցոց Ամենափրկիչ եկեղեցուն, դա ուղղակի անտանելի զգացում էր, սիրտս, բառի բուն իմաստով, լացում է (աչքերը լցվում են- Ի. Ա.): Չգիտեմ ինչու, աշխարհը լռում է: Լավ, հին հուշարձան-աղբյուրների վրայից, որ հայատառ փորագրությունները ջնջում են, մի տեղ «նորմալ է»` ճանաչելով թշնամուն. ոչինչ, դա մենք նորից, ավելի գեղեցիկ ձեռագրերով կփորագրենք: Բայց եկեղեցին, այն էլ նման պատմություն ունեցող եկեղեցին ավիրել` միջազգային լռության հովանու ներքո, անասելի ցավ է: Ադրբեջանցիներն այսօր ավիրում են ամենը, ինչը կարող է նրանց հիշեցնել հայի հետքի մասին, ջնջում են, ավերում, անհետացնում ամեն ինչ:
- Էլ ինչե՞ր են ավիրել, պարոն Սարգսյան:
- Վազգեն Սարգսյանի հուշարձանի կողքին կերպարվեստի դպրոցի վրայի փորագրությունները, տառերն են պոկել: Բայց, էլի եմ ասում, եկեղեցու հետ կապված ցանկացած բարբարոսություն մեզ համար ուղղակի ուղիղ հարված է սրտներիս: Առավել եւս, որ չի բացառվում, որ եկեղեցին վերածեն մզկիթի: Արդեն ասում են, որ եկեղեցին իրենցն է, որ այն կոչվել է ոչ թե Ղազանչեցոց, այլ` Ղազանչի: Հաշվի չառնելով այն պատմական փաստը, որ Ղազանչեցոց Ամենափրկիչ եկեղեցին Ադրբեջանից հիսուն տարով մեծ է:
- Այսքանից հետո հույս ունե՞ք, որ նորից կվերադառնաք Շուշի:
- Ես չգիտեմ, ես հույսս չեմ կտրում, որ մի օր հետ եմ վերադառնալու: Շուշին, Քարին տակն ու Հադրութը հանձնելը ուղղակի դավադրություն էր, որի պտուղներն այսօր վայելում են մեր ոխերիմ թշնամիները: Չէր կարող Շուշին հենց այնպես նման ճակատագրի արժանանար, մեզ համար դա անբացատրելի է:
- Պարոն Սարգսյան, շուշեցիներն ասում են, որ եթե բոլորը մնային Շուշիում, գուցե թշնամին չհամարձակվեր ձեռքերը մինչեւ Շուշիի հասցնել:
- Գիտե՞ք, իրենք ասում են դա, որպես սրտի հովանք, բայց որ ես մեջն եմ եղել, ինքս եմ տեսել իրականությունը, սեփական մաշկիս վրա զգացել: Ո՞նց կարող էին երեխաները մնալ քաղաքում, երբ ամեն վայրկյան սնարյադներ էին պայթում քաղաքի տարբեր հատվածներում: Թշնամին հստակ ծրագրով եկել էր: Ես էլ էի առաջին օրերը ընդդիմանում, ինքս էի համոզում, որ մնան, որ կանցնի: Բայց հետո, երբ պայթեցրին մշակույթի շենքը, տեսնելով իրավիճակի լրջությունը, հասկացա, որ մնալն ուղղակի անհնար է: Գլխավերեւումդ անընդհատ ԱԹՍ-ներ էին ֆռռում, ու նման պայմաններում ստիպել, համոզել ժողովրդին` մնալ, այլեւս անհնար էր:
- Պարոն Սարգսյան, Նիկոլ Փաշինյանն ասում է, որ Արցախը ապագա ունի: Ի՞նչ եք մտածում այդ մասին:
- Ես կոնկրետ չեմ ուզում այդ անձի ասածը մեկնաբանել: Բայց, այ՛ո, Արցախը պետք է ապագա ունենա: Ու դրա համար մենք պետք է կարողանանք ճիշտ կազմակերպել Ռուսաստանի հետ մեր հարաբերությունները, այսպես ասած, չգցենք ռուսների տրամադրությունը. ՌԴ-ն տրամադրված լինի, իհարկե, Արցախն ապագա կունենա: Արցախի ապագան այսօր մեծապես կախված է Ռուսաստանից, մենք պետք է կամաց-կամաց քայլերով գնանք եւ միանանք Ռուսաստանին: Մենք չորս կողմից ծուղակի մեջ ենք ու նման վիճակում այլ ելք մենք չունենք, մենք պետք է կառչենք Ռուսաստանից, որ փրկվենք, որ ապահով լինենք: