«ԵՐԲ ՊԱՏԵՐԱԶՄԸ ԿԵՂՏՈՏ ՈՒ ԴԱՎԱՃԱՆՎԱԾ Է ԱՄԵՆ ԲԱՆ ՀՆԱՐԱՎՈՐ Է».Iravunk.com
44 օր շարունակ մեր տղաները պայքարեցին, սակայն ունեցանք պարտություն: Որն էր այն թերացումը, որի արդյունքում հասանք սրան, «Իրավունքը» փորձել է հետաքրքրվել պատերազմի օրերին Արցախին հումանիտար եւ մարդասիրական օգնություն ցուցաբերած, Ղրիմի երկրապահի ղեկավար ԱՐՄԵՆ ՄԱՐՏՈՅԱՆԻՑ (Սամվել), ով ասաց.
Իշխանությունները պատերազմից առաջ միտումնավոր կերպով գլխատում էին գեներալիտետին
- Իմ սուբյեկտիվ կարծիքով` պետք էր նախ պատերազմին պատրաստվել ոչ թե խոսքերով, բառերով, այլ կոնկրետ գործողություններով: Մենք տեսնում էինք, որ Ադրբեջանը զորավարժություններ է անցկացնում Թուրքիայի հետ: Պետք է մեր ռազվետկան հետեւեր ու հասկանար,թե ինչ զենք ու զինամթերք են օգտագործում: Իսկ ի՞նչը ինձ զարմացրեց, որ մեր տեխնիկան, այսինքն` տանկերը, գտնվում էին միայն հողի վրա եւ օդից շատ խոցելի էին: Ոչ մի հակաօդային պաշտպանիչ ցանցեր չկային: Չկային նաեւ մուլյաժներ, որոնք հիմա բավականին տարածված են տեխնիկայի փոխարեն, այսինքն` հակառակորդին ցույց տալով մուլյաժները, ապակողմնորոշում ես, որպեսզի տեխնիկան չվնասեն: Լիքը խորամանկ քայլեր կային, որոնք արված չէին: Չունեինք նաեւ երկրորդ շարասյուն, որը պետք է հարձակվեր հակառակորդի վրա:
Այն տարածքները, որտեղ եղել են ղարաբաղցի կռվողներ, չեն նահանջել, իսկ այն հատվածները, որտեղ եղել են հայաստանցիներ, հրաման են ստացել նահանջելու
– Պարոն Մարտոյան, մեր տեղեկություններով, դուք պատերազմի հաջորդ օրը զանգահարել եք Նիկոլ Փաշինյանի օգնական Նաիրի Սարգսյանին եւ Ձեր օգնությունը առաջարկել, բայց ստացել եք մերժում` այդպես է:
– Այո, ինձ պատրաստ էին աջակցելու այս պատերազմում այնպիսի տղաներ, ովքեր ուրիշ տեղեր են ծառայում, բայց, ի զարմանս ինձ, նրանք մերժում ստացան Հայաստանի կողմից, որին հաջորդում է նախագահ Արմեն Սարգսյանի հրամանի ստորագրումը, որ որեւէ վարձկան ուժեր չպետք է գան Հայաստան: Եթե դուք պառլամենտական երկիր եք եւ ստորագրում եք օրենք, ըստ որի` նշում, որ դուք այս պատերազմում չեք օգտագործում վարձկան ուժեր այն թշնամու դեմ, ով հենց վարձկան ուժեր օգտագործեց Սիրիայից, Իգիլի կռվողներից: Ինձ պատերազմի օրերին զանգահարեց Քուրդիստանի գեներալ, որի անունը չեմ տա, եւ ասում է, որ դեռ կես տարի առաջ Սիրիայից զորքեր են տեղափոխում Ադրբեջանի տարածք: Իսկ եթե իրենք իմացել են եւ միջոցառումներ չեն ձեռնարկել, ապա կամ մտավոր կարողություններն են պակաս, կամ այստեղ միտում կա: Իսկ այս ամենն իմանալով` ցույց տալ աշխարհին, թե մենք ինչքան պուպուշ ենք եւ վարձկաններ չենք ընդունում` անմտություն է: Այն դեպքում, որ այդ տղաները վարձկաններ չէին եւ պատրաստ էին անվճար, հանուն քրիստոնյա եղբայրության մեզ աջակցեին, դա չընդունել բացառապես միտում է:
– Դուք պատերազմի օրերին «Ղրիմի բարեկամներ» հայաստանյան ակումբի ղեկավար Հայկ Բաբուխանյանի հետ եղել եք Արցախում եւ, որպես զինվորական, նկատելով վերոնշյալ թերությունները, որոշ խորհուրդներ եք տվել: Ինչպե՞ս են դրանք ընդունվել:
- Այո,գտնվելով այնտեղ եւ նկատելով ինչ է հարկավոր, մենք ՌԴ-ից մեծ օգնություն բերեցինք Արցախ եւ այնտեղ խնդրեցինք, որ մեզ ուղղորդեն այն տեղերը, որտեղ մենք կբաժանենք քնապարկեր, ռացիաներ, հագուստներ եւ այլն: Մենք յուրաքանչյուր զորամասի համար նախատեսել էինք մոտ 100 հոգու հաշվարկով, սակայն մեզ ասացին, որ ձեզ ո՞վ ասաց, որ այդ տեղերում այդքան մարդ կա, մնացել են 7-8 հոգի: Ես զարմանքով հարցրի, բա որտե՞ղ են փոխլրացնող ուժերը: Իսկ նրանք մատով վերեւ էին ցույց տալիս, թե իբրեւ վերեւից ասել են, որ չգաք, դրա համար չեն գալիս: Երբ հետ եկանք Գորիս, ես այնտեղ տեսա մի ողջ զորք, որոնք պարզապես նստած էին եւ չէին մեկնում ռազմաճակատ, ես հարցրի` ինչո՞ւ, նրանք կրկին ասացին, որ հրաման չկա: Այնտեղի բարձր հրամանատարությունը նաեւ ինձ ասաց, որ այն տարածքները, որտեղ եղել են ղարաբաղցի կռվողներ, չեն նահանջել, իսկ այն հատվածները, որտեղ եղել են հայաստանցիներ, հրաման են ստացել նահանջելու:
– Ի դեպ, Դուք Արցախ մեկնելուց հետո ասել էիք նաեւ, որ Շուշին եւ Ստեփանակերտը վտանգի տակ են:
– Այո, ճիշտ եք: Երբ մենք վերադարձանք Հայաստան եւ հանդիպեցինք Վեհափառի հետ, ես ասացի Վեհափառին, որ դիմի ՌԴ նախագահին, նա ասաց, որ արդեն դիմել է: Խոսակցության ընթացքում, չնայած Վեհափառը դիմակով էր, բայց ես նկատեցի նրա թաց աչքերը: Նա իրականում խոսում էր մի բան, բայց հոգում այլ բան էր կատարվում: Ի դեպ, պետք է նաեւ նշեմ, որ այս իշխանությունները պատերազմից առաջ միտումնավոր կերպով գլխատում էին գեներալիտետին: Մեր զորքը լավ է կռվել, սակայն տեղի չեն ունեցել պատշաճ հրամաններ, որ նման արդյունք չունենայինք: