250 000 դոլար Եվրիմաժից՝ հայ-ռուսական արտադրության «Սպիտակ» ֆիլմի համար. ԲԱՑԱՌԻԿ ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ

Հայաստանի կողմից ներկայացված առաջին՝  հայ- ռուսական համատեղ արտադրության «Սպիտակ» ֆիլմի նախագիծն արժանացել է Եվրիմաժի կառավարման խորհրդի հավանությանը և կստանա  250 հազար եվրո  արժողությամբ ֆինանսական աջակցություն:  Ձեզ ենք ներկայացնում մեր բացառիկ հարցազրույցննախագծի պրոդյուսեր Թերեզա Վարժապետյանի հետ:

Զրուցեց՝ Արփի ՎԱՆՅԱՆԸ

Տիկին Թերեզա, ինչպե՞ս ծնվեց Սպիտակի երկրաշարժի մասին հայ-ռուսական համատեղ ֆիլմ նկարահանելու գաղափարտ:

-Այս նախագածի մտահղացումը ծնվել է 2014 թվականին: Սոչինսկայա Մարինայի /հայուհի է/ կողմից գրվել է սցենարը, որն էլ հայտնվել է իմ գործընկերոջ՝ Ելենա Գլիկմանի /ֆիլմի ևս մեկ պրոդյուսերն է/ ձեռքերում: Ապա այս նախագծով հետաքրքրվել է ՌԴ  մշակույթի նախարարությունը: Նախագիծը իրականացնելու համար հրավիրվել է հայտնի  ու ըստ իս, մեր սերնդի լավագույն կինոռեժիսոր Ալեքսանդր Կոտը , ով էլ ուրախությամբ համաձայնել է: Բայց քանի որ այդ նույն ժամանակաշրջանում  նկարահանվում էր ևս մեկ  նմանատիպ ֆիլմ, հասկացանք՝  տարօրինակ կլիներ, որ միաժամանակ երկրաշարժի մասին երկու ֆիլմեր նկարահանվեին: Նախագծերը չպետք է մեկը մյուսին խանգարեն և մենք որոշեցինք մեր նախագծի շուրջ իրականացվող աշխատանքներին ժամանակավոր դադար տալ: Իրոք տարօրինակ կերևար, այսքան տարիներ երկրաշարժի մասին արվեստի լեզվով  չենք խոսել, կամ քիչ  ենք խոսել և  հանկարծ միանգամից 2 ֆիլմ ադ թեմայով.... Ուստի մեր ֆիլմը մեծ էկրանին  կհայտնվի  Սպիտակի երկրաշարժի 30-ամյա տարելիցին:

 Հետաքրքկան է, որ ազգությամ ռուս ռեժիսոր  Ալեքսանդր Կոտը միանգամից համաձայնել է նկարահանել հայերի համար այսքան ցավոտ մի թեմա...

-Ինչ վերաբերում է Կոտին, ապա ես  հազվադեպ եմ հանդիպել ազգությամբ ոչ հայ մարդկանց, որոնց  Սաշայի չափ հուզեր երկրաշարժի թեման: Նա ամբողջությամբ կլանված է նախագծով:

 Նկարահանումներ արդեն իրականացվե՞լ են, որտեղ են դրանք կատարվում:

-Այսօրվա դրությամբ որոշ տեսարաններ արդեն նկարահանել ենք: Նկարահանումները իրականացվում են  նաև Հայաստանում, սակայն մի մասը նկարահանել ենք Ղրիմում, որտեղ կառուցել ենք  դեկորացիաներ: Պատճառը եղանակն է: Բոլորին հայտնի է, որ Երկրաշարժի օրը Հայաստանում ձյուն չկար, իսկ այս տարի Հայաստանը ձյունառատ էր, ուստի ստիպված եղանք ուրիշ տեղ  կառուցել դեկորացիաները, իսկ պավիլիոններ կկառուցենք մայիսին:

 Ինչ պատմություն է ընկած  ֆիլմի հիմքում:

-Ֆիլմը իհարկե պատմություն է  կոնկրետ մարդկանց մասին, բայց դա՛ չէ շեշտադրումը, այն պատմություն-ռեքվիհեմ է: Երբ մեր նկարահանած նյութերը ցույց տվեցինք երկրաշարժի ականատես մի կնոջ նա ասաց՝ սա փաստավավերագրական կադրեր են, ես այս ամենը  արդեն տեսել եմ: Դա շատ մեծ գնահատական է մեր աշխատանքի:

 Ինչո՞վ կտարբերվի  ՛՛Սպիտակը՛՛ Սարիկ Անդրեասյանի ՛՛Երկրաշարժ՛՛ ֆիլմից:

-Իհարկե այս երկու ֆիլմերը  կհամեմատեն իրար հետ: Ես չեմ քննարկում իմ կոլեգաների աշխատանքները: Մենք պարզապես տարբեր մոտեցումներ ենք ցուցաբերել այս թեմային: Նրանք նկարահանել են Ֆիլմ-աղետ, մենք նկարահանում ենք ֆիլմ-ռեքվիհեմ: Ես երկրաշարժից երեք ամիս անց եղել եմ Սպիտակում, հիշում եմ լռությունը....ահասարսուռ լռությունը...Մեր ֆիլմն էլ այդպիսինն է....  Հասկանու՞մ եք, երբ փլվում են շենքերն ու շինությունները դա այնքան սարսափելի չէ, քան երբ փլվում, խորտակվում են մարդկային ճակատագրերը: Մեր ֆիլմը խորտակված ճակատագրերի մասին է:  Ես եղել եմ ՛՛Երկրաշարժ՛՛ ֆիլմի պրեմիերային, լավ ֆիլմ է և  պետք է արժանին հատուցել նրա ստեղծողներին, որովհետև  շատ դժվար է խոսել ցավի մասին և այնպես խոսել, որ բոլորը համաձայն լինեն քո ասածի հետ, քանզի ամեն մեկը յուրովի է տարել ու յուրովի է ընկալում այդ ցավը...

Իսկ ինչու՞ հենց հայ-ռուսական նախագիծ, որն է այդ նախագծի մեսսիջը:

-  Հաշվի առանք այն, որ Սպիտակի երկրաշարժը տեղի է ունեցել մի  ժամանակաշրջանում, երբ մենք դեռ ԽՍՀՄ-ի մեջ էինք և որ այդ ողբերգությունը, հավանաբար, մեր վերջին միահամուռ,միասնական պայքարի կիզակետն էր: Շատ ռուսներ էին եկել , որ աջակցեն հայերին: Համոզված եմ,  հիշում եք օգնության շտապողների վթարված ինքնաթիռի պատմությունը նաև:

Կպատմե՞ք այն կազմակերպության մասին, որը 250 000 դոլար է տրամադրել ՛՛Սպիտակ՛՛ ֆիլմը նկարահանելու համար:

-Դա Եվրիմաժն է, կազմակերպություն ստեղծված 47 երկրների կողմից,  այն, այսպես ասած կինոբանկ է, որը անհատույց է ֆինանասավորում  Եվրոպայի կողմից կարևորություն համարվող  նախագծերը: Մի քանի տարի շարունակ Հայաստանի Կինոկենտրոնը ճանապարհներ էր հարթում դառնալու Եվրիմաժի անդամ:  Դա իրականություն դարձավ: Հիմա յուրաքանչյուր պրոդյուսեր կարող է աշխատանքներ ներկայացնել և փորձել ֆինանսավորում ստանալ: Ի դեպ պետք է նշեմ, որ նրանք ֆինանսավորում են  տարբեր երկրների միջև իրականացվող միասնական նախագծերը և այդ նախագիծը պետք է նաև ունենա պետական աջակցություն

 Ես գիտեմ, որ դուք՛՛Եթե բոլորը՛՛, ՛՛Մոսկվիչ, իմ սեր՛՛ ֆիլմերի պրոդյուսերն եք նաև, ֆիլմեր, որոնք սիրվեցին և ասելիք ունեն: Միաժամանակ դուք ապրում և աշխատում եք Մոսկվայում: Ըստ ձեզ, ի՞նչ վիճակում է գտնվում հայկական կինոն և հեռուստասերիալը:

-Հեռուստասերիալների մասին  չեմ կարող շատ բան ասել: Որպեսզի դրանք բարձր որակի լինեն, պետք է դրանց պրոդյուսերները մշտապես թարմ գաղափարների , նոր ու երիտասարդ սցենարիստների, ռեժիսորների փնտրտուքի մեջ լինեն: Մշտապես մրցույթներ հայտարարեն, չթողնեն , որ անընդհատ նույն մարդիկ ու նույն ոճով գրեն:  Ռուսաստանում այդպես է, որովհետև այնտեղի ալիքներն իրար հետ մրցում են որակի  առումով և անտեղի հեռուստադիտողը շատ տարբեր է և նրա նախասիրություններն էլ տարբեր են: Կրկնվում եմ, այնտեղ պայքարում են որակի համար, իսկ այստեղ , ցավոք, ամեն ինչ դեռ ՛՛ուտվում՛՛ է:

Երբ ես միացնում եմ հակական հեռուստաալիքները, ինձ նարդայնացնում է ձայնի որակը, վատն է որակը: Ինչ վերաբերվումէ ֆիլմերին, ապա ուզում եմ հուսալ որ քանակը կվերածվի որակի: Պետք է ձգտել, պետքէ ամեն ինչ անել, որ ավելի բարձրանա Հայաստանում արտադրվող ֆիլմերի որակը: Պետք է մաքսիմալ հնարավորություն ու շանս տալ երիտասարդներին:

 Երբ եք վերսկսելու ֆիլմի աշխատանքներն ու ե՞րբ եք այն պլանավորում ցուց տալ հեռուստադիտողին:

-Ֆիլմի աշխատանքները ընթանում են,  շարունակվում են: Մտահղացումներ շատ ունենք, որոնք  փորձում ենք կյանքի կոչել: Կարող եմ մի գաղտնիք բացել, ուզում ենք ֆիլմում ընդգրկել նաև Շառլ Ազնավուրին, որովհետև նա բոլոր ժամանակների մեր  մեծ հայն է, չգիտենք՝ կհամաձանի, թե ոչ:   Պլանավորում ենք  2018 թվականի հենց դեկտեմբերի 7-ին միաժամանակ և հայկական և ռուսական հեռուստաալիքներով ցուցադրել Սպիտակը:

 Հաջողություն եմ ցանկանում Ձեր, հիրավի, շատ լավ ու շատ ճիշտ նախաձեռնությանը:

-Շնորհակալ եմ: