Ադրբեջանը հայկական պետությունների դեմ պատերազմ մղելու ոչ մի ռեսուրս չունի. Հրանտ-Մելիք Շահնազարյան

Քաղաքագետ Հրանտ Մելիք-Շահնազարյանի գնահատմամբ՝ Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետությունը հետզհետե հայտնվում է շրջափակման մեջ: Նրա խոսքով՝ հայ-ադրբեջանական հակամարտության զինված փուլի հնարավոր վերսկսման հեռանկարի ֆոնին այդ հանգամանքը լուրջ սպառնալիք է Ադրբեջանի համար։ Tert.am-ի հետ զրույցում քաղաքագետն ասաց, որ այդ ամենը տեղի են ունենում Ադրբեջանի իշխանությունների կամքից անկախ:

-Պարո՛ն Մելիք-Շահնազարյան, Դուք ասում եք, թե Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետությունը հետզհետե հայտնվում է շրջափակման մեջ և հայ-ադրբեջանական հակամարտության զինված փուլի հնարավոր վերսկսման հեռանկարի ֆոնին այդ հանգամանքը լուրջ սպառնալիք է Ադրբեջանի համար։ Արդյո՞ք դա Ադրբեջանի իշխանությունները չեն գիտակցում:

- Իհարկե գիտակցում են, բայց այդ գործընթացները զարգանում են Ադրբեջանի իշխանությունների կամքից անկախ։ Նրանք չեն կարող վերահսկել, առավել ևս ազդել այն զարգացումների վրա, որոնք այսօր կան ներկայիս Թուրքիայի հարավ-արևելյան շրջաններում։ Քուրդ զինյալները, ըստ էության, ռազմաքաղաքական իրավիճակ են փոխել Նախիջևանի հարակից տարածքներում, և դեռ հայտնի չէ, թե ինչ նոր հաջողություններ կարող են ունենալ։ Արդեն հիմա Նախիջևանի և Թուրքիայի կապը սահմանափակված է քրդական գործոնով։ Երկու պետությունների միջև ապրանքաշրջանառությունն ու ուղևորափոխադրումը վտանգված է, և այդ ամենը պայմանավորված է թուրք-քրդական հակամարտության ներկայիս ակտիվացմամբ։ Կնշանակի, որ Նախիջևանի ապագա շրջափակումը մեծապես կախված է քրդերի ռազմաքաղաքական հաջողություններով։ Դատելով այսօրվա զարգացումներից՝ կարելի է պնդել, որ այդ հեռանկարը խիստ հավանական է և, բնականաբար, Ադրբեջանը անհանգստացած է այդ փաստով։ Բայց Բաքվում չեն ուզում խոստովանել այդ վտանգը։ Համենայն դեպս` հանրային մակարդակում։ Այդ իսկ պատճառով Ալիևի վարչակազմը շարունակում է իր հաշվարկներից դուրս թողնել Նախիջևանը կորցնելու հնարավորությունը։ Շեշտը դրվում է միայն Արցախի դեմ հնարավոր մարտական գործողությունների վրա։ Այն էլ միայն հայտարարությունների ձևով։ Պարզ է, որ Ադրբեջանը հայկական պետությունների դեմ պատերազմ մղելու ոչ մի ռեսուրս չունի։

- Այս ամենի պարագայում ինչպիսի՞ն կլինի Թուրքիայի պահվածքը, և Ադրբեջանն ինչ-որ ակնկալիքներ կարո՞ղ է ունենալ Թուրքիայից։

- Թուրքիան Ադրբեջանին աջակցելու քիչ հնարավորություն ունի հիմա։ Պաշտոնական Անկարայի հիմնական մտավախությունը, այժմ և մոտ ապագայում, լինելու է պետության տարածքային ամբողջականության պահպանումը։ Կարծում եմ` կասկածից դուրս է, որ քրդական գործոնը հետզհետե ուժեղանալու է ներկայիս Թուրքիայի, հատկապես Արևմտյան Հայաստանի տարածքում։ Այդ իսկ պատճառով Թուրքիայի իշխանությունները ստիպված են լինելու սահմանափակել արտաքին քաղաքականության էքսպանսիոն ախորժակը և բոլոր ուժերը կենտրոնացնել ներքին խնդիրների հաղթահարման համար։ Ընդ որում, պետք է ասել, որ Թուրքիայի պասիվությունը Հարավային Կովկասում վաղուց է զգացվում։ Ես միշտ համոզված եմ եղել, որ հայկական պետությունների դեմ պատերազմ սկսել-չսկսելու խնդիրը Ադրբեջանը համաձայնեցրել է բացառապես Թուրքիայի հետ։ Բայց Անկարան այդպիսի արկածախնդրության պատրաստ չէր։ Հատկապես Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցի նախաշեմին։ Ուրեմն կարելի է վստահ ասել, որ թուրք-ադրբեջանական դաշինքն այսօր չի կարող կյանքի կոչել իր սպառնալիքները։ Ավելին` թե՛ Թուրքիան, թե՛ Ադրբեջանը կանգնած են աշխարհաքաղաքական լուրջ խնդիրների առջև։ Նրանցից առաջինը կարող է տարածքները կորցնել, իսկ երկրորդը՝ տարածաշրջանում իր միակ դաշնակցին։

մանրամասն՝ այստեղ: