«Եթե տեղերն իրար մեջ բաժանել են, էլ ինչի՞ համար ենք ընտրություններ անցկացնում»
Իրատես դե ֆակտո-ն գրում է.
ԼՂՀ-ում մայիսի 3-ին կայանալիք խորհրդարանական ընտրությունների նախընտրական քարոզարշավն արդեն մի քանի օր է, ինչ մեկնարկել է: Այս անգամ ընտրություններին մասնակցում են երեք իշխանական և չորս ոչիշխանական կուսակցություններ: Վարչապետ Արա Հարությունյանը գլխավորում է «Ազատ հայրենիք» կուսակցության ցուցակը, ԱԺ նախագահ Աշոտ Ղուլյանը` Արցախի ժողովրդավարական կուսակցության, իսկ փոխվարչապետ, դաշնակցական Արթուր Աղաբեկյանը` ՀՅԴ ցուցակը:
Ընդդիմադիր դաշտն առավել հարուստ գունաբույլով է ներկայացված` «Ազգային վերածնունդ», «Շարժում-88», ինչպես նաև նորաստեղծ «Խաղաղություն և զարգացում»:
Այսպիսով, ընտրություններին մասնակցում է յոթ կուսակցություն: Մեծամասնական ընտրակարգով 11 ընտրատարածքներում էլ 50 թեկնածու է առաջադրվել: Նախընտրական տրամադրությունների շուրջ զրուցում ենք ԼՂՀ նախագահի մամուլի խոսնակԴԱՎԻԹ ԲԱԲԱՅԱՆԻ հետ:
-Նախորդ ընտրությունների համեմատ, այս անգամ մրցակցային դաշտում բավականին շատ քաղաքական ուժեր են հայտնվել: Ինչո՞վ է պայմանավորված նման ակտիվությունը:
-Արցախում միշտ էլ ակտիվ են եղել քաղաքական գործընթացները: Այս ընտրություններն էլ բացառություն չեն: Ներկայացված են խորհրդարանական և արտախորհրդարանական քաղաքական ուժեր: Այսօր գործող ԱԺ-ում ներկայացված ու նաև ընտրություններին մասնակցող ուժերն են «Ազատ հայրենիքը», Արցախի ժողովրդավարական կուսակցությունը, ՀՅԴ-ն և «Շարժում-88»-ը:
-Նախընտրական մթնոլորտն ինչպիսի՞ն է:
-Հանգիստ է ընթանում: Դեռ մի քանի օր է անցել քարոզարշավի մեկնարկից, կարծում եմ, ամեն ինչ հարթ կանցնի:
-Հստակեցվա՞ծ է, թե որ երկրների ներկայացուցիչներն են դիտորդական առաքելություն իրականացնելու:
-Առայժմ հայտնի է, որ մի քանի տասնյակ երկրներից դիտորդներ լինելու են: Դեռևս բանակցությունները շարունակվում են: Լինելու են աֆրիկյան, եվրոպական երկրներից, ԱՄՆ-ից, Ասիայից: Այլ խոսքով, սպասում ենք աշխարհագրական լայն շառավիղ ունեցող դիտորդական խմբերի:
-ՀՅԴ-ի ցուցակը գլխավորող Արթուր Աղաբեկյանի շուրջ խնդիրներ էին ծագել, որին անդրադարձան նաև հայաստանյան լրատվամիջոցները: Ընտրություններին նրա մասնակցության օրինականությունը կասկածի տակ դրվեց: Տեսակետ եղավ նաև, որ դա պայմանավորված է «Ազատ հայրենիք» կուսակցության և Արթուր Աղաբեկյանի միջև հակասությամբ: Սա ինչպե՞ս կմեկնաբանեք:
-Ի՞նչ հակասություններ:
-Ըստ լուրերի, վարչապետի աթոռի շուրջ «կռիվներ» են ընթանում:
-Այդ հարցին չպետք է խոսակցությունների, շշուկների մակարդակով մոտենալ: Արթուր Աղաբեկյանը ՀՅԴ անդամ է, որը մասնակցում է ընտրություններին: Այստեղ ի՞նչ կապ կարող են ունենալ «Ազատ հայրենիք» կուսակցությունը կամ գործող վարչապետ Արա Հարությունյանը: Լինելով փոխվարչապետ, Արթուր Աղաբեկյանը նաև Արցախի ՀՅԴ-ի ղեկավարներից է ու բնական է, որ ընտրություններին պիտի իր կուսակցությամբ մասնակցեր: Այստեղ որևէ տարօրինակ բան չկա:
-Մեկ այլ խոսակցության համաձայն, իշխանական երեք կուսակցություններն արդեն խորհրդարանի տեղերն այնպես են բաշխել, որ ընդդիմությանը «ոտքի» տեղ չեն թողել:
-Եթե տեղերն իրար մեջ բաժանել են, էլ ինչի՞ համար ենք ընտրություններ անցկացնում: Այդ դեպքում ոչ թե ընտրություն, այլ նշանակումներ պետք է լինեն։ Այդպիսի բան, բնականաբար, չկա: Պայքարը, քարոզարշավը ցույց կտան, թե ժողովրդի կամքն ինչպես է արտահայտվում: Դրանից հետո կտեսնենք, թե ինչպիսի դասավորվածություն կլինի ԱԺ-ում:
-Որպես ԼՂՀ նախագահի մամուլի խոսնակ, այս ընտրություններում ի՞նչն եք կարևորում:
-Բոլոր ընտրություններում էլ մի շարք հանգամանքներ եմ կարևորում: Ընտրությունները պիտի անցնեն բաց և թափանցիկ: Չպետք է լինի անձնավորված քննադատություն, անառողջ մթնոլորտ: Ամեն ինչ փոխադարձ հարգանքի և կոռեկտության սահմաններում պիտի լինի: Սրանով ենք մենք առաջ ընթանում, ու սա է զարգացման հիմքը: Ակնկալում ենք նաև, որ նոր խորհրդարանը կլինի ակտիվ, հատկապես, որ արդեն պրոֆեսիոնալ խորհրդարան է լինելու: Ղարաբաղն առաջին անգամ անցում է կատարում պրոֆեսիոնալ խորհրդարանի: Սա նոր պահանջներ ու որակ է առաջադրելու օրենսդիրներին։
-Ի՞նչ նկատի ունեք պրոֆեսիոնալ ասելով:
-Այսինքն, խորհրդարանականները զբաղվելու են միայն օրենսդրական աշխատանքով: Խորհրդարանից դուրս կարող են զբաղվել միայն դասախոսական կամ մտավոր աշխատանքով:
-ԼՂՀ-ի ԱԺ կանոնակարգ օրենքով մինչ այդ նման դրույթ ամրագրված չէ՞ր:
-Ոչ: Սա առաջին անգամ է: Այս ընտրություններում նաև առաջին անգամ է, որ խորհրդարանում մեծամասնություն են կազմելու համամասնական ընտրակարգով ընտրված պատգամավորները, ասել է` 11-ը մեծամասնական ընտրակարգով են ընտրվելու, 22-ը` համամասնական:
-Հաշվի առնելով ՀՀ ԱԺ պատգամավորների գործունեությունը և դրան առնչվող օրենքի արգելքը, միանշանակ կարելի է ասել` համապատասխան օրենքն անգամ չի կարող խոչընդոտել, որ որոշ օրենսդիրներ լինեն խորհրդարանում ու դրան զուգահեռ «այլ զբաղմունք» ունենան:
-Բայց Հայաստանի խորհրդարանը պրոֆեսիոնա՞լ է: Մեզանում պաշտոնապես սահմանված է, որ խորհրդարանն այսուհետ պրոֆեսիոնալ է լինելու:
-Ամեն անգամ Ղարաբաղում ընտրություններ անցկացնելուց առաջ և հետո Ադրբեջանը հայտարարում է, թե չի ճանաչում այդ ընտրությունները: Սա Ղարաբաղին ինչ-որ չափով անհանգստացնո՞ւմ է, թե՞ արդեն արհամարհում եք վաղուց ծանոթ ադրբեջանական ճղճիմ գործելաոճը:
-Բա չե՜ք ասում, մենք այնքա՜ն ենք անհանգստացած, որ այս ընտրությունները նույնիսկ ուզում ենք չեղյալ համարել, որովհետև... Ինչպիսի՜ դժբախտություն, Ադրբեջանը դրանք չի ճանաչում: Դա մեզ համար ողբերգություն է: Սա ընդունեք որպես իմ ապրիլիմեկյան պատգամն Ադրբեջանին: (Զրույցը տեղի է ունեցել ապրիլի 1-ին- Ռ.Խ.)