«Հայաստանից դուրս՝ հայկական եկեղեցին մի փոքր Հայաստան է»
Անհնար է պատկերացնել Վրաստանը՝ առանց հայերի ու հայկական կոլորիտի:
Մի պարզ պատճառով. հայերը վրացական կոլորիտի անբաժանելի մասն են կազմել՝գրեթե բոլոր ժամանակներում:
Նորություն չէ նաեւ այն, որ Վրաստանում տարբեր ժամանակներում, հայերը զբաղեցրել են տարբեր պատասխանատու պաշտոններ՝ ակտիվ մասնակցություն ունենալով բնակչության բոլոր խավերի կյանքում։
Դեռեւս «1914թ-ի տվյալներով` Վրաստանում գործել է 145 եկեղեցի, որտեղ ծառայել է շուրջ 355 հոգևորական։
Եւ ինչպես Fnews.am-ի հետ զրույցում նշեց Վիրահայոց թեմի ղեկավար, Գերաշնորհ Տեր Վազգեն եպիսկոպոս Միրզախանյանը, տարիներ շարունակ Վրաստանի տարածքում գործել են բազմաթիվ հայկական դպրոցներ, հիվանդանոցներ և մշակույթի տներ»:
Վիրահայոց թեմի Առաջնորդը նաեւ տեղեկացրեց, որ այսօր Թբիլիսիում գործում է երկու եկեղեցի, (Սուրբ Գեւորգն ու Սուրբ Էջմիածինը, որոնց մասին դեռ կխոսենք, հատկապես որ տեղում համոզվեցինք, թե որքան ջերմություն ու ոգեղենություն կար երկու եկեղեցիներում էլ ), եւ եւս մեկ եկեղեցի՝ Բաթումում, և ահա շուրջ 56 եկեղեցի էլ գործում է Սամցխե-Ջավախեթի և Քվեմո-Քարթլի շրջաններում։
Բաթումի, Թբիլիսիի և Ջավախքի եկեղեցիներին կից շատ ակտիվ կերպով գործում են նաեւ տարբեր մշակութային կենտրոններ, որոնք լուրջ դերակատարություն ունեն հայկականության պահպանման գործում՝իհարկե հայ առաքելական եկեղեցու հետ իրականացվող համատեղ միջոցառումների արդյունքում:
Իրականում, հստակ կարող ենք նշել, որ Վրաստանի հայ համայնքի կյանքում հատուկ դեր է խաղում եկեղեցին, որը յուրօրինակ փոքր Հայաստան է՝ պատմական հայրենիքից հեռու գտնվող մեր հայրենակիցների համար:
Եւ ինչպես իր խոսքում ընդգծեց Վիրահայոց Թեմի Առաջնորդը.«Հայկական եկեղեցին՝ Հայաստանից դուրս մի փոքրիկ Հայաստան է»՝ հայերիս համար: Իսկ Հայ առաքելական եկեղեցու և հոգևոր այրերիս առաքելությունը՝ մեր հայրենակիցների ազգային ինքնությունը պահպանելն է։ Հայաստանից հեռու մենք նույնպես դառնում ենք հասարակական գործիչներ»,- ասաց Տեր Վազգեն եպիսկոպոս Միրզախանյանը։
Նա նաեւ նշեց, որ չնայած բազում դժվարություններին, վերջին տարիներին եկեղեցին մի շարք հոգեւոր-մշակութային միջոցառումների արդյունքում, կարողացել է հայերին վերադարձնել դեպի իրենց ավանդույթները»։
Իսկ հաջողության ճանապարհը, ըստ Վիրահայոց Թեմի առաջնորդի՝ հայկական ավանդույթների պահպանումն ու վերականգնումն է:
Նա նաեւ նշեց, որ վիրահայերի հետ աշխատելը շատ ավելի հեշտ է, քանի որ նրանք բոլոր ժամանկներում սերտորեն կապված են եղել ինչպես Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի, այնպես էլ Հայաստանի հետ։
Հարցին, թե կարո՞ղ ենք հանգիստ լինել, եւ համարել, որ ՀՀ-ի սահմաններից դուրս՝ ինչ-որ չափով լուծված է հայապահպանության խնդիրը,Վազգեն եպիսկոպոս Միրզախանյանը պատասխանեց, որ «ՀՀ-ի սահմաններից դուրս գտնվելու դեպքում.ամեն օր, ամեն ժամ, միշտ պետք է աշխատանքներ տանենք՝ մեր լեզվի, մեր ինքնության, մեր հայկականության պահպանման համար:
Ամեն ժամանակահատված կարող է ունենալ իր մարտահրավերները, եւ եթե գեթ մեկ հայ կա,որ ապրում է ՀՀ-ից դուրս, ապա մենք իրավունք չունենք հանգիստ լինելու:
Մենք հոգեւորականներս, նախ եւ առաջ ազգային գործիչներ ենք, քանի որ մեր գործունեությունը տվյալ պարագայում առավել բազմաշերտ է դառնում. ի վերջո հայկական համայնքին միավորողը, մի տանիքի տակ ժողովողն ու ինչու չէ՝ առաջնորդողը հայ առաքելական եկեղեցին է, որն օտար հողում առաջին հանգրվանն է՝ հայ ազգի համար:
Բոլոր ժամանակներում էլ, հայապահպանության հարցը լուրջ խնդիր է եղել, ու այն որքանով որ կրթական-մշակութային կյանքով ու ծրագրերով է պայմանավորված, նույնքան մեծ է հոգեւոր դասի ներկայությունն ու անելիքը, քանի որ մենք բոլորս միասին, մի բռունցք դարձած պետք է անենք հնարավորը՝ մեր հայկականության պահպանման համար:
Իհարեկ Թբիլիսին միշտ էլ հայախոս է եղել , բայց մեր եկեղեցիներն ու կենտրոնները, նպաստել, եւ շարունակում են նպաստել ոչ միայն հայախոսության պահպանմանը, այլ նաեւ այդ շերտի ավելացմանը:
Այլ պատասխաններ՝առաջարկվող Տեսանյութում:
Հ.Գ
Վիրահայության շրջանում առկա խնդիրների, Վիրահայոց Թեմի կողմից տարվող աշխատանքների ու հայկական եկեղեցիների վիճակի մասին՝ կխոսենք նաեւ մեր հաջորդ հրապարակումներում:
Թբիլիսի-Երեւան