ՀՈՐ ԱՉՔԻ ԱՌԱՋ՝ ՌԱԶՄԻ ԴԱՇՏՈՒՄ ԱՆՄԱՀԱՑԵԼ Է ՄԵՐ ՀԵՐՈՍ ԳԱՌՆԻԿ ՀՈՎՀԱՆՆԻՍՅԱՆԸ .ԿՅԱՆՔ ՈՒ ԿՌԻՎ
ԿՅԱՆՔ ՈՒ ԿՌԻՎ
44-օրյա չարաբաստիկ պատերազմից անցել է մեկ տարի, սակայն այս մեկ տարվա ընթացքում հայ ազգը, եւ հատկապես որդեկորույս մայրերն ու հազարավոր մեր ընտանիքներ շարունակում են իրենց մաշկի վրա զգալ դաժան պատերազմի ծանր հարվածները:
Դաժան պատերազմը իր դրոշմն է թողել ամենուր, ու ինչքան էլ որ ասենք կյանքը շարունակվում է… իրականում այն չունի եւ երբեւէ չի ունենալու առաջվա խորհուրդն ու իմաստը, քանի որ հիմա շատ-շատերս ենք այլեւս ապրում անկյանք:
Որդեկորույս մոր սիրտը դեռ արնահոսում է, քանզի դեռ բաց են դաժան պատերազմի հասցրած վերքերը:
Ուղիղ մեկ տարի առաջ, ոճրագործ ցեղասպանը խախտելով հրադադարի ռեժիմը, սանձազերծեց լայնամասշտաբ պատերազմ՝լայնարձակ հարձակում իրականացնելով Արցախի դիրքերի եւ բնակչության վրա:
Ադրբեջանի բանակի հրահրած նոր պատերազմը շատ ավելի լայնարձակ էր, քան 2016 թ․-ի քառօրյա պատերազմը։ Այն տարբերվում է իր մասշտաբներով, դրված խնդիրներով ու հատկապես մարտերի ինտենսիվությամբ։
Հակառակորդը պատերազմական գործողությունների ընթացքում խտրություն չի դնում միջոցների մեջ՝ թիրախավորելով է թե՛ զինվորականներին, թե՛ քաղաքացիական բնակչությանը:
ՍԱ ՍՊԱՆԴ ՀԻՇԵՑՆՈՂ ԱՐՅՈՒՆԱԼԻ ՄԻ ՊԱՏԵՐԱԶՄ ԷՐ, ՈՐ ԽԼԵՑ ՀԱԶԱՐԱՎՈՐ ՄԵՐ ՀԱՅՈՐԴԻՆԵՐԻ ԿՅԱՆՔԵՐ:
Այսօրվա մեր ՀԵՐՈՍԸ, որ հանուն մեր գոյի ու լինելիության ընկավ Արցախյան 44-օրյա դաժան պատերազմի ժամանակ, Գյումրեցի Գառնիկ Կարենի Հովհաննիսյան է, ով անմահացել է (պատերազմի բոթը լսելուն պես) որպես կամավոր ռազմի դաշտ մեկնած Հայրիկի աչքերի առաջ...
Գառնիկը մարտնչել է պատերազմի ամենաթեժ օրերին, անմահացել 33-րդ օրը՝ անօդաչուի հարվածից։ Մեր Լուսավոր Հայորդին, ութ ամսվա ծառայող էր, երբ սկսվեց չարաբաստիկ պատերազմը. նա մինչեւ վերջին պահը հավատում էր, որ Հայը հաղթելու է,ավաղ...մինչ այս օր շարունակում ենք մեր մաշկի վրա զգալ ծանր ու ողբերգական պատերազմի հարվածները բոլոր….
«Մա՛մ ջան, պատերազմից չվախենաս. հաղթելու ենք, մենակ մի բան ինձ խոստացի, որ աչքերիցդ երբեք արցունք չի հոսի»,-վերջին զրույցի ժամանակ մեր Հերոսը այս խոսքերով է ցավոք հրաժեշտ տվել Հերոսածին մայրիկին՝ նուրբ ու քնքուշ Տիկին Նարինեին, ով այսօրվա նման հիշում է, թե ինչպես որդին կռվի թեժ օրերին նախատեց մայրիկին, երբ Մայրը փորձել էր որդուն զգուշացնել՝ ամենավտանգավոր պահին թաքնվել որեւէ տեղ …
«Ասեց, մամ ջան, ոնց ես տենց բան ասում. ես բա փախնող տղա ե՞մ , որ սաղս փախնենք թուրքը կգա կհասնի Ձեզ, սաղ լավա լինելու, մամ ջան....
Ու չփախավ որդիս, մինչեւ վերջին շունչը պայքարեց, ու անմահացավ...
Ապա արցունքները կոկորդում խեղդելով, Տիկին Նարինեն հիշեց, թե ինչպես էր որդին մինչ ծառայության մեկնելը կարծես կանխատեսել պատերազմի վերսկսման ու իր տուն չվերադառնալու փաստը...Ապա վերհիշելով մեր Հերոսի հետ ունեցած վերջին զրույցը պատմեց, որ որդու հետ այդ ծանր ու դաժան 33 օրերի ընթացքում անընդհատ կապի մեջ է եղել.
-Ադ օրերին, գրեթե ամեն օր խոսել եմ Գառնիկիս հետ. տղաս մարտկոցներից լավ էր հասկանում, դիրքերում արեւային մարտկոց էր սարքել, որ միշտ հեռախոսի «զարյադկա» ունենար։ Ամեն օր, թեկուզ մեկ վարկյանով զանգում էր, հանգստացնում ինձ. ձայնս լսում՝ անջատում։ Հավատում էր հաղթանակին, ասում էր թուրքերին հերթով ոչնչացնում ենք, մեր դիրքերում սաղ լավա, դե իրենք իրենց դիրքից էին ավելի շատ տեղյակ։ Ուրիշ հատվածներց տեղեկացված չէր։ Ամեն ինչից շատ գոհ էր. երբեք սննդից, զենքի պակասից չի դժգոհել։ Շատ գոհ էր ծառայությունից, երազում էր զինվորական համազգեստով վերադառնար տուն, բայց չեկավ որդիս իր ոտքով.... չեկավ.... Որդուս զինվորական համզգեստով բերեցին՝ բայց անշնչացած….
Իսկ որ ամենասարսափելին է, զրույցի ընթացքում Տիկին Նարինեից տեղեկացանք, որ որդուն իր ձեռքերի վրա տուն է բերել հայրը, ում աչքի առաջ էլ, որդին անմահացել է.
-Գառնիկիս անշնչացած մարմինը տուն բերեց Հայրը, ով պատերազմի առաջին իսկ օրը կամավոր մեկնեց առաջնագիծ։ Տղաս չգիտեր, որ պապան էլ է պատերազմի դաշտում.միշտ ասում էր. " թող չգա, ստեղ իր ա տեղը չի"...Ասում էր․ "մամ, եղբորս էլ բանակ չուղարկեք, ինքը ստեղ չի դիմանա"։
Հոկտեմբերի 8-ին՝ Գառնիկիս ծննդյան օրը ամուսինս գնաց Գառնիկիս տեսնելու, ու այդ օրվանից նրանք հայր ու որդի միասին են եղել ռազմի դաշտում:
Ամուսինս պատմում է, որ Գառնիկիս զոհվելու օրը նստել էին որ հաց ուտեն, ամուսինս իր ձեռքով «բրդուճ» է սարքել, որ Գառնիկս ուտի, ու հետո գնա փոխարինի դիրքապահ տղաներին։ Բայց Գառնիկս հրաժարվել է հաց ուտելուց, վերցրել է հացի «բրդուճները», ու ասել. թե "Պապ ջան, չեմ կարում ուտեմ, կուլ չի գնում, տանեմ թող տղերքը դիրքերում ուտեն"։ «Բրդուճները» ձեռքին վեր է կացել որ գնա դիրքում կանգնած տղաների մոտ, երբ անօդաչուները սկսել են հարվածել։ Ամուսինս զգալով որ կրակը դեպի Գառնիկիս կողմն է գալիս. վեր է կացել ձեռքը մեկնե որ հետ պահի Գառնիկիս, բայց ձեռքը օդում է մնացել. չի հասցրել, ու էդ պահին Գառնիկս….անօդաչուի հարվածից ծանր վիրավորում է ստացել:
Բայց սա հոր՝ որդու կորուստը տեսնելու ամենադաժան տեսարանը չէր: Տիկին Նարինեն, արցունքն աչքերին պատմեց, նաեւ.
-Երկնքից թափվող կրակի դադարեցումից հետո, ամուսինս մոտեցել է որդուս՝ մտածելով, որ մյուս տղաների նման վիրավոր է։ Սկզբում բաճկոնն է նկատել հողի տակ թաղված, ապա հասկանալով, որ Գառնիկիս բաճկոնն է, փորձել ու գտել է անգիտակից որդուս, միառժամանակ նույն պահին փրկելով երկու վիրավոր տղաների կյանքը։ Մի զինվորի ոտքերն է կտրված եղել, մյուս զինվորին փառք Աստծո ոչինչ չի պատահել, բայց եթե մնային հողի տակ՝ կխեղդվեին տղերքը։
Իսկ տղաս այդ պահին արդեն անգիտակից է եղել, հարվածը գլխին է ստացել. 15 սմ խորությամբ՝ արդեն ուղեղին է հասել, գլուխը լրիվ բաց է եղել:
Միանգամից բուշլատով փաթաթել է որդուն, ու օգնություն կանչել։ Երկու զինվորին ու որդուս մի կերպ հասցրել է երթեւեկելի հատված, պառկել է մեքենանների դեմը, որ կանգնեն, ու որ տղաներին տեղափոխեն։ Հույս է ունեցել, որ հնարավոր կլինի տղայիս փրկել, սիրտը դեռ աշխատել է այդ պահին , բայց բժիշկները ասել են, որ անհնար է նրան փրկել, ու որ պետք է այլեւս անջատել արհեստական շնչառության ապարատը։ Ասել են, որ եթե մի տոկոս հույս լիներ՝ կպահեին. բայց…
Հերոս Գառնիկի մարմինը այսօր ամփոփված է Գյումրիում. Շիրակ Պանթեոնի հարակից տարածքում՝ Հովհաննիսյաների ընտանեկան գերեզմանատանը կից։ Հերոսածին մայրը մինչեւ քառասունքը ամեն օր որդուն երազում տեսել է, իսկ քառասունքից հետո մի քանի անգամ աղոտ է եկել որդին երազին, ու էլ ավաղ մեր Գառնիկը Մայրիկին "այցի չի գալիս "...
Ու ինչպես Տիկին Նարինեն է ցավով պատմում մեզ հետ զրույցում.
-Այնքան հետաքրքիր է, ես մինչեւ իր դեպքի մասին իմանալը գիշերով վեր կացա, սկսեցի մեր բակի տերեւները մաքրել.կարծես ինչ-որ մեկին էի սպասում։ Առավոտվա կողմ ընդամենը տասնհինգ րոպե եմ քնել, հետո պարզվեց, որ հենց որդուս հետ կատարված դեպքի ժամն էր...
Միանգամից արթանացա, հարեւաները արդեն մեր տանն էին, աչքերս փակ էր. մեկ էլ հանկարծ տեսա Գառնիկիս զինվորական համազգեստով կանգնեց իմ առաջ, կարծես զարմացած նայում էր ինձ հանդիմանելով, որ ախր ես խոստացել եմ, որ չեմ լացելու։ Հագին կանաչ գույնի զինվորական մայկա էր, նստածս տեղը անկախ ինձանից կողքիս նստած բարեկամիս աղջկան ասացի հանկարծ չթողեք Գառնիկը դուրս գա տանից։ Հետո Գառնիկը երկար նայելով ինձ դուրս եկավ, դուրս եկավ ու դուռը բացեց։ Աչքերս բացեցի, ասեցի Գառնիկս էլ չկա, ու հենց էդ պահին խաբարը բերեցին, որ որդիս էլ չկա…
Անկեղծ ասած, Գառնիկիս հուղարկավորության օրը մտքումս խնդրում էի, աղաչում էի Աստծուն, որ գոնե երազումս որդիս ասի ինձ՝ թե ինչ է զգացել մահից առաջ։ Այդ օրը երազ տեսա, մեծ հայելի էր. տրաքեց ու դրա փշրանքները հատիկ-հատիկ շարվեցին դեմքիս… էդ մի պահն էր, որ կարծես Գառնիկս ասեց, որ էդ մի պահն է՝ հենց ցավ զգացել․․․
ՀԱՎԵՐԺ ՓԱՌՔ ՈՒ ԽՈՆԱՐՀՈՒՄ, ՄԵՐ ՀԵՐՈՍԻՆ ԵՒ ՀԵՐՈՍԱԾԻՆ ՄՈՐԸ….
NewsMedia.am
Լուրեր Հայաստանից եւ Աշխարհից