Իշխանությունը շարունակում է զինվել
Այդպես էլ որեւէ կերպ հայտնի չդարձավ, թե արդյո՞ք Հայաստանն ի վերջո փորձեց էժան գազի համար բանակցել Իրանի հետ: Իրանի դեսպանը երկու տարի առաջ հայտարարեց հստակ, որ գազի գինը կախված է բանակցությունից եւ մեկի համար կաող է լինել 400 դոլար, մյուսի համար կարող է լինել 100 դոլար: Փոխարենը, պաշտոնական Երեւանը որոշեց 2015 թվականին ավարտել դեռեւս 2007-ին սկսված գործարքը եւ վաճառել Իրան-Հայաստան գազամուղի Մեղրի-Քաջարան հատվածը ռուսական Գազպրոմին, այդպիսով ցույց տալով, որ բացարձակապես մտադիր չէ Իրանի հանդեպ վարել անկախ էներգետիկ քաղաքականություն:
Օրերս Երեւան այցելած ԱՄՀ բարձրաստիճան պաշտոնյաներից մեկը հայտարարել է, որ Հայաստանը պետք է ուշադրություն դարձնի իրանական ուղղության հնարավորություններին: Նա չի խոսել կոնկրետ գազի մասին, սակայն ակնհայտ է, որ առաջին հերթին խոսքը վերաբերում է դրան, քանի որ Հայաստանում էներգետիկան դառնում է բավական թանկ եւ ազդում տնտեսության մրցունակության վրա: Ընդ որում, դա այդպես է արդեն տարիներ:
Հովիկ Աբրահամյանը Տնտեսական օրակարգ խորագրով համաժողովին հայտարարել է, թե Համաշխարհային բանկի օգնությամբ մշակել են 2016-2036 թվականների էներգետիկ ռազմավարությունը եւ այն պատրաստվում են ներկայացնել հանրությանը:
Ի՞նչ է լինելու այդ ռազմավարության մեջ հայ-իրանական հեռանկարների մասով, ի՞նչ տեղ կարող է ունենալ օրինակ իրանական գազի խնդիրը: Հայաստանը կարո՞ղ է իրեն թույլ տալ ամրագրել այդ ուղղությունը իր ռազմավարության մեջ:
Բանն այն է, որ Հայաստանի համար էներգետիկ ռազմավարությունը պետք է նշանակի անկախություն եւ ինքնիշխանություն: Միայն անկախ, ինքնիշխան, ռուսական կայսերական թելադրանքից զուրկ Հայաստանը կարող է վարել էներգետիկ ռազմավարություն: Այլապես, ռուսական գերազդեցությամբ Հայաստանը ընդամենը ՌԴ էներգետիկ կցորդն է, «աղբամանը», ինչում մենք համոզվում ենք ներկայում ծավալվող իրադարձությունների միջոցով:
Փաստացի, երբ հայտարարվում է Հայաստանի էներգետիկ ռազմավարության մասին, դա նշանակում է հայտարարություն Հայաստանի ինքնիշխանության եւ անկախության մասին: Ստացվում է, որ Հայաստանը 2016 թվականից պատրաստվում է սկսել անկախության եւ ինքնիշխանության նոր գործընթա՞ց:
Նախօրեին Հովիկ Աբրահամյանը զանգահարել էր ՌԴ վարչապետ Դմիտրի Մեդվեդեւին: Դրա նախօրեին նա Հայաստանում ԱՄՆ դեսպանատանը ելույթ էր ունեցել ԱՄՆ անկախության օրվա առիթով միջոցառմանը ու ջերմ խոսքեր ասել հայ-ամերիկյան հարաբերության մասին: Մեկ օր անց Հովիկ Աբրահամյանը թերեւս շտապել էր զանգահարել Մեդվեդեւին, որպեսզի համոզի, որ այդ խոսքերը եղել են ընդամենը ձեւականություն:
Զանգահարելու կարիք թերեւս չկար էլ: Հազիվ թե Մոսկվայում, եւ անգամ Երեւանում որեւէ մեկը կասկածի Հայաստանի իշխանության որեւէ բարձրաստիճան ներկայացուցչի այդօրինակ խոսքերի ձեւականության հարցում:
Ամերիկյան ժողովրդավարության մասին խոսող Հովիկ Աբրահամյանը դրա հաջորդ օրը ոչ միայն Մեդվեդեւին է զանգահարում, այլ դատախազության աշխատողի օրվա առիթով անվանական զենք է նվիրում գլխավոր դատախազ Գեւորգ Կոստանյանին: Անվանական զենքը Հայաստանի իշխող համակարգի յուրօրինակ «կնիք» է եւ Հովիկ Աբրահամյանը փաստորեն «կնքել» է Գեւոր Կոստանյանին: Ի տարբերություն ամերիկյան ժողովրդավարության, Հայաստանում իշխանությունը զենքը իր ձեռքից ձեռք է փոխանցում, իսկ ամերիկյան ժողովրդավարությունը կայացել է այն բանի շնորհիվ, որ իշխանությունը զենքը տվել է հասարակության, քաղաքացիների ձեռքն ու հավասարության մակարդակը բարձրացրել առավելագույն աստիճանի, բոլորին բերելով գիտակցման, որ բոլորի անվտանգությունից է բխում պարզապես օրենքի եւ Սահմանադրության անխախտելիության շուրջ համաձայնության գալը:
Ամերիկյան ժողովրդավարությամբ անկեղծ հիացողները կամ հետաքրքրվողները միմյանց անվանական զենք չեն նվիրում, այլ ավելացնում են հասարակության ձեռքին եղած զենքը, բառի թե ուղղակի, թե անուղղակի իմաստով, որպեսզի արագանա եւ արդյունավետ դառնա սահմանադրական համակեցության գալու գործընթացը:
Իսկ եթե երկրում չկա սահմանադրական համակեցություն, ապա չի կարող լինել որեւէ բան, այդ թվում էներգետիկ ռազմավարություն, որը հնարավորություն կտա արդիականացնել եւ անվտանգ դարձնել ազգային անվտանգության կարեւոր համակարգերից մեկը: Էներգետիկ համակարգը Հայաստանում քրեա-օլիգարխիկ հակասահմանդրական համակարգի կենսագործունեության մեխանիզմներից մեկն է եւ գործնականում անհնար է էներգետիկայի արդիականացման եւ այդ համակարգի համատեղումը:
