Լավրովի երևանյան այցն առանցքային է լինելու.Մոսկվան Հայաստանին ի՞նչ հնարավորություններից է զրկելու
Այսօր Երևան է ժամանելու Ռուսաստանի արտաքին գործերի նախարար Սերգեյ Լավրովը: Լավրովի հայաստանյան այցից առաջ ռուսական «Իզվեստիա» պարբերականը հրապարակեց տեղեկություններ ղարաբաղյան կարգավորման, այսպես ասած, Պուտինի կամ Լավրովի պլանի մասին, որը քառօրյա պատերազմից հետո փորձելու է իրականություն դարձնել Մոսկվան:
«Իզվեստիայի» հրապարակումներում, ըստ էության, նորություն, որպես այդպիսին, չկար: Թեև, խոշոր հաշվով, ոչ մի նորություն սպասել պետք էլ չէր, քանի որ կողմերը կարծես թե բավական բաց հայտարարել են, այսպես կոչված, կազանյան բանակցությունների առարկային վերադառնալու մասին: Սակայն, «Իզվեստիայի» հրապարակումը զգալի ինտրիգ ավելացրեց Լավրովի այցի առումով, առավել ևս, որ ապրիլի 7-ին էլ Լավրովը Բաքվում էր:
Այնուամենայնիվ, կա՞ այդ ինտրիգը, թե՞ ոչ: Սա մի հարց է, որի հստակ պատասխանը հասարակությունը չի ստանա առնվազն առաջիկա օրերին և միգուցե նույնիսկ ամիսներին՝ այն պարզ պատճառով, որ բանակցային գործընթաց կոչվածը հասարակության համար փակ գործընթաց է, և չկան դրա բովանդակության վերաբերյալ հաշվետվություն և տեղեկատվություն: Այս առումով մնում է միայն ենթադրել, թե ինչքանով է Լավրովի այցը ճակատագրական կամ վճռորոշ: Եվ այս առումով, իհարկե, կցանկանայինք ուշադրություն հրավիրել մի հանգամանքի վրա:
Արդյո՞ք Ռուսաստանը չէր կարող վերահսկել հատկապես ռուսական լրատվամիջոցներով եղած «պլանի» վերաբերյալ որևէ արտահոսքի առկայություն: Իհարկե՝ կարող էր: Եվ ուրեմն՝ ինչո՞ւ չի վերահսկել: Չէ՞ որ ակնհայտ է, որ նմանօրինակ արտահոսքերը միայն ու միայն լրացուցիչ բարդություններ են առաջացնում բանակցությունների առաջընթացի համար, բոլոր դեպքերում: Եվ ուրեմն՝ պետք է ենթադրել, որ որևէ «պլանի» առկայությամբ հանդերձ, Մոսկվայի առաջ ներկայումս չկա այն ամեն գնով անցկացնելու խնդիր: Եվ ոչ թե այն պատճառով, որ նման ցանկություն չկա, այլ որովհետև նման շատ մեծ ցանկության ակնհայտ առկայությամբ հանդերձ, Մոսկվան այսօր նման հնարավորություն չունի:
Մոսկվայի հնարավորություններն այսօր ներում են միայն, այսպես ասած, քանդելու մարտավարության հարցում, իսկ ահա որևէ բանի հասնելու հարցում այդ կարողությունները թույլ են: Եվ այս իմաստով մնում է միայն ավելացնել ինտրիգ և փորձել ընդամենը տպավորություն ստեղծել այդ միջոցներով: Սա ամենևին չի կարող նշանակել, որ Հայաստանն այս հարցում լիովին հանգիստ կարող է լինել, և չկա որևէ վտանգ: Անկախ որևէ նմանօրինակ պլանի գոյությունից կամ այն պնդելու հաստատակամությունից որևէ աշխարհաքաղաքական կենտրոնում, միևնույն է, Հայաստանի համար ինքնին վտանգավոր է աշխարհաքաղաքական լարված իրավիճակը և այդ ֆոնին էլ Հայաստանի ինքնիշխանության խիստ ցածր մակարդակը, ենթարկելիությունը Ռուսաստանի մարտավարությանն ու ռազմավարությանը:
Խնդիրն այստեղ այն է, որ Հայաստանը այդ իրողության հետևանքով բաց է թողնում հնարավորություններ, իսկ ահա վտանգները Հայաստանին բաց չեն թողնում: Եվ Լավրովի երևանյան այցն, իհարկե, ավելի առանցքային է լինելու ոչ թե այն տեսանկյունից, թե Մոսկվան ինչ է պարտադրելու Հայաստանին ղարաբաղյան հարցում, այլ թե Մոսկվան Հայաստանին ինչ հնարավորություններից է զրկելու:
