Մենք ունեինք «Տոչկա-Ու», «Սկադ», ինչո՞ւ չխփեցին. Առաքել Մովսիսյան

Աժ նախկին պատգամավոր, Արցախյան ազատամարտի մասնակից Առաքել Մովսիսյանը՝նույն ինքը Շմայսը, ով 2020-ի սեպտեմբերի 31-ից իր բազում կամավորների հետ միասին մեկնել է առաջնագիծ, որեւէ կերպ չի կարողանում հաշտվել այն մտքի հետ, որ հայը կարող էր պարտվել: Ու ոչ միայն պարտվել, այլեւ ամոթով մնալ աշխարհի ու մարդկության առաջ: Որը որ մարտական ուղի անցած մարդու համար ՝կրկնակի ցավոտ է, ու անընդունելի:

Առաքել Մովսիսյանը, NewsMedia.am-ի հետ զրույցում պատասխանելով այն հարցին, թե ինչո՞ւ մենք պարտվեցինք այս պատերազմում, երբ տարիներ շարունակ պարծենում էինք մեր մարտունակ բանակով, մեր ձեռքբերումներով ու հաջողություններով, նկատեց. որ այս պատերազմում պարտվել են դավաճանները, հաղթել՝զինվորները:

Իսկ մինչ բուն թեմային անցնելը, Առաքել Մովսիսյանը նախ իր խոսքն ուղղեց որդեկուրույս մայրերերին, եւ բոլոր այն ծնողներին, ովքեր այս օրերին անհամբեր սպասում են գերեվարված, ու անհայտ կորած իրենց որդիների վերադարձին:

-Ես նախ եւ առաջ ցավակցում եմ բոլոր մայրերին, ծնողներին, ընտանիքներին ՝մեր անդառնալի ու ցավագին կուրուստների համար: Ես խոնարհվում եմ մեր զոհված տղաների, մեր հերոսների եւ բոլոր այն ծնողների առաջ, ովքեր հերոս որդիներ են ծնել: Բոլորը, մեր արծիվ տղաները, միշտ մնալու են մեր սրտերում: Ուզում եմ ասել, որ մենք դեռ մեր վրեժը պիտի լուծենք թշնամուց. մենք պիտի մեր մեջ ուժ գտնենք, հավաքվենք, ու ճիշտ պահին կարողանանք թշնամուն արժանի հակահարված տալ:

-Իսկական հերոսը՝ մեր 18-ամյա տղաներն են, որ կենաց-մահու կռիվ են տվել. այլ ոչ թե նրանք, որ պարտված վիճակում իրար գեներալ ու հերոսներ էին տալիս: Մենք ամեն ինչ պետք ա անենք՝ վերականգնելու մեր բանակը, մեր ուժերը, եւ դրա համար ժամ առաջ՝ դավաճան Նիկոլը պետք է հեռանա:

-Եթե իշխանության ղեկին Փաշինյանին փոխարեն լիներ մեկ ուրիշը, մենք կհաղթեի՞նք, այն դեպքում երբ բացառիկ ու աննախադեպ էին այս պատերազմի ոչ միայն թափն ու ծավալը, այլ նաև ռազմագիտական բաղադրիչները:

-Փաշինյանը՝ անուղեղի մեկն ա.: Նա չէր էլ կարող ղեկավարեր պատերազմը: Նա ուղեղ չունի.եթե նա չի հասկանում ինչ ա անում, ո՞նց կարող ա հաղթեինք: Դեղեր խմելով՝ "կամանդ" ե՞ն տալի: Նա չէր էլ կարող էդ պատերազմը ղեկավարարել: Ժամ առաջ՝ ինքը պտի թողեր, կամ կանգնացներ պատերազմը: Ռուսն էլ ՝իրա ուղիղ ճանապարհը ցույց էր տվել: Ում գիրկն ասես՝թռավ:

-Նկատի ունեք պատերազմական օրերի"ն, թե՞ առհասարակ: Բայց հրապարակային հայտարարությունների ֆորմատով, Փաշինյանը վերջին ժամանակներս կարծես թե «երդումներ էր տալիս» մեր գործընկեր Ռուսաստանին:

-Բացի ռուսից՝ինքը բոլոր տեղերը թռել ա: Ինքը հենց ամենասկզբից գիտեր, որ պատերազմ ա լինելու .2, 5 տարի էլ ժամանակ ուներ՝թող պատրաստվեր: Հիմա էն «գեշ կնանիքի նման» ՝ թող չքցի սրա-նրա վրա: Իրա հասանելիքը թող աներ. դուխով գլխարկով ու ձմեռվա կլուբնիկի քաղցրությունով՝զինվոր չեն պահում: Զինվորը չնայած իր ուտելիքի մասին չի էլ մտածել.նրանք ընենց ֆանատ երեխեք են, որ կենաց-մահու կռիվ են տվել:

-Բայց չէ ո՞ր այս անգամ մենք պատերազմում էինք ՆԱՏՈ-ի երկրորդ բանակի,  մահապարտ բայրաքթարների, ու սիրիացի վարձկանների դեմ:

-Ես Ձեզ ասեմ. 90ական թվականներից, երբ պատերազմը սկսել է . էն ժամանակ էլ իրա բարդություններն ա եղել: Էն ժամանակ էլ թալիշները, երկրորդ պատերազմին՝ շիլաներն էին կռվում…Էն ժամանակ էլ մենք գրադ չունեինք՝ իրանք ունեին: Ասում էին՝գրադներով են խփում: Հետո մինչեւ մենք էլ ունեցանք: 2016 թվականին էլ՝ էլի նույն ձեւ եկան, բայց տեսաք, թե ոնց կռվեցինք: Էս պատերազմում՝ խնդիրը դավաճանության ու անպատրաստվածության մեջ ա եղել:
Նիկոլը 2,5 տարի ժամանակ ուներ. բա ինչո՞վ էր զբաղված էդ ժամանակահատվածում.աննպատակ գնումներ անելու փոխարեն՝ թող օրինակ «Տոռ», «Բուկեր» գնեին: Ո՞վ էր իրենց խանգարում:

-Փաստորեն ճիշտ էր ասում գեներալ Մովսես Հակոբյանը, երբ հայտնի ասուլիսի ժամանակ խոսում էր աննպատակ գնումների մասին:

-Իհարկե ճիշտ է ասել Մովսես Հակոբյանը: Նա պրոֆեսիոնալ զինվորական է:
Ես չգիտեմ կոնկրետ ՊՆ-ն ինչ գնումներ է արել, բայց ընդհանրապես պատերազմի ժամանակ, երբ տեսնում ես որ հետ նահանջ կա եւ դժվարությունների մեջ ես՝ պիտի գործես: Մենք ունեինք Տոչկա-Ու, Սկադ, բոլոր քաղաքներին պետք էր խփել:

-Այդ դեպքում, ինչու՞ մերոնք չխփեցին:

-Դե հո հենց ընենց չենք ասում՝ դավաճան: Ուրեմն պայմանավորվածություն ունեին: Հազարավոր զինվորի «գլուխ ուտելով» ու անիքնասերի պես աթոռը նստել-գրկելով՝ հարց չես լուծի: Մինչեւ էսօր, Հադրութի «դիվյատի կլիմոմետրից» էն կողմ՝ մեր կամավորական ջոկատի տղաների դիերը չենք կարողացել հանել:

Ասածս էն ա, որ էն ամենավերջի հետամնաց մարդն էլ որ լիներ՝հիմա լքել, թողել գնացել էր էդ աթոռը: Զարմանում եմ. մարդ ինչքան պետք ա անինքնասեր լինի, որ էսքան դավաճանի պիտակը վրեն շարունակի մնա էդ աթոռին: Սրան ա «քսի տալիս», նրան ա «քսի տալիս» մարդկանց վրեն. մարդկանց բռնել-կալանավորելով, մեր նման տղերքին բռնել տալով.ո՞ւմ ա ուզում վախացնի: Պատերազմի ու զորքիդ մասին մտածեիր, որ էսքան հայը չկոտրվեր Հայաստանում, դրսում, արտերկրում: Որ թուրքը հային տեսնում՝ փախնում էր, հիմա հեգնում ու փորձում ա նվաստացնելշլ: Բայց սենց չի մնալու իհարկե.ես վստահ եմ, որ մենք մեր մեջքը շտկելու ենք, ու ամեն ինչ անելու ենք մեր կորցրած հայրենիքը վերականգնելու համար:

NewsMedia.am

Լուրեր Հայաստանից եւ աշխարհից