Ովքեր են խորհրդարանի ժողընտրյալները.Օվալաձեւ դահլիճի ներսն ու դուրսը
Comment
Ժամանակին հրաշունչ Սևակն ասում էր.<Ովքեր ոչինչ կյանքում չեն կարողանում անել, գնում ու... վարորդ են դառնում>: Իսկ հանրահայտ երգիծաբան Միխայիլ Զադորնովը հիշում է իր դպրոցական տարիները, իր դասընկերներին և գալիս է ուշագրավ եզրահանգման. դասարանի ամենաուշիմ, աշխատասեր և կարգապահ աշակերտները դարձան պրոֆեսոր, գիտնական, ճարտարապետ, բժիշկ և այլն: Բոլորն էլ ճանաչված ու հարգված մասնագետներ: Իսկ դասարանի միակ անբանն ու երկտարեցին դարձավ... քաղաքական գործիչ: Սա` ի միջի այլոց:
Մենք շարունակում ենք որսալ սև կատվին մութ սենյակում, այսինքն` շարունակում ենք հավատալ, որ գեղեցիկ մի առավոտ կբացվեն Օվալաձևի դարպասն ու դուռը, և ընտրյալ երեսփոխանները մեր, շնչակտուր կանցնեն երկրի շենացմանը: Անշուշտ, մեր հավատը օր -օրի մարում է, քանի որ Օվալաձևում արել ու անում են հնարավորն ու անհնարինը, որ ժողովուրդը սթափվի, վերջապես և գլխի ընկնի, որ 1995-ին հաշմվեց և մեր նորագույն պատմության բեմահարթակը լքեց մտավորական տեսակով հագեցած և, բնականաբար, ժողովրդավար խորհրդարանը: 1995-ը պիտի համարել 3-րդ հանրապետության երկրորդ հիմնարար նահանջը ազգային պետություն կառուցելու ճանապարհից: Մինչ այդ՝1991-ից սկսած, երկրի տնտեսական հայեցակարգը քարկապվեց, արդյունաբերական և գիտատեխնիկական առաջընթացի օազիս երկիրը վերածվեց ապագայազուրկ տարածքի: Եվ մի՞թե այսօր զարհուրելի երեսպաշտություն չեն տնտեսական քարկապի եթե ոչ հոգեհայր, ապա վստահաբար ջանասեր աջթևային Հրանտ Բագրատյանի և 1995-ի խորհրդարանական ժողովրդավարության բռնակեղծման վագոնավար Գագիկ Ջհանգիրյանի հուզաթաթախ զեղումները Օվալաձև դահլիճում:
ԻՆՉԻՆ ԵՆ ԾԱՌԱՅՈՒՄ ԱՅՍՕՐՎԱ ՔԱՂՄԻԱՎՈՐՈՒՄՆԵՐԸ
Հասկանալի է, ներկա քաղաքական և տնտեսական արատները այսուհետ կարող են ճակատագրական լինել երկրի և ժողովրդի ապագայի հարցում: Լավ, Ջհանգիրյանը, Բագրատյանը և այլք, այսինքն` “Լեւոն- Տեր-Պետրոսյանի թիմակիցները, իրենց քաղաքական դրսևորույթներում միանգամայն ազնիվ են, նրանցից այլ բան սպասելը առնվազն համազոր է պաթոլոգիկ տղայամտության: Չէ ո?ր հհշականության գլխավոր <գլուխկոտրուկը >` հրաշալի կերպով կենսագործվել էր ի սկզբանե և մեր նորանկախ պետական տան շաղախի հենքում հարդն էր, ոչ ցորյանը: Ինչին են այսօր ծառայում հետհհշական շրջափուլի քաղմիավորները: Ըստ էության` բացարձակապես ոչնչի: Անշուշտ, քաղտեսաբաններն ու վերլուծաբանները գրել և դեռ կգրեն գերհետաքրքիր աշխատություններ, ուր բազում հիմնավորումներ կներկայացնեն, որոնք կապացուցեն 3-րդ հանրապետության քաղաքական թիմերի, ու շատ հաճախ որոշ քաղաքական <կլուբների> բարոյահոգևոր, առավելապաշտական, և այլ տարբերությունները ՀՀՇ-ից: Եվ կմատնանշեն հեռանկարները, զարգացումների դինամիկան, անձի ազատականության աստիճանն ու քաղաքական սկզբունքների հոսունությունը: Կներեք, սակայն ինչ էլ ասեն, երգեն ու բղավեն մեր մունետիկները, խնդիրը չի փոխվի, հայոց պետական տան հիմնասյուները ագուցող շաղախում,քանզի չափազանց մեծ է հարդի բաժինը: Ասվածը կարծես թե չունի առանձին հիմնավորման կարիք. ՕԵԿ-ը և ՀՅԴ-ն եղան իշխանության մաս, հետո անմասն մնացին և ... ի՞նչ. նրանց գործերում, մտքերում և վարքագծում որևէ մեկը նկատե՞լ է որևէ էական տարբերություն: Ո՛չ: Եվ չի էլ կարող նկատել: Կռահեցի՞ք, թե ինչու: Այո, խնդիրը ամենևին չի փոխվել, անկախ պետականությունը գերհաջողված նախագիծ է` ոմանց, մեծագույն հուսալքության հանգրվան` այլոց համար: Սակայն եթե “ոմանք” կազմում են երկրի բնակչության երևի թե 5-7 տոկոսը, այնուամենայնիվ, ինչ-որ չափով հենց նրանց ձեռքում է իշխանությունը, նրա անցյալը, ներկան ու ապագան: Միտքս, անշուշտ, առանձնապես սուր, առավել ևս թարմ չէ: Սակայն խնդիրը հետևյալն է. քաղաքական վերին դասը տնօրինում է ամեն բան, հակադարձվում է ժողովրդի իղձերին, հույսերին և հոգսերին, և այսօր, քիչ թե շատ հիմնավոր սոցիոլոգիական հարցախույզը` անցկացված անաչառ և հանրապետության ողջ տարածքով, վստահաբար որևէ արտառոց բան չի արձանագրի, 5-7 տոկոսը ցանկացած պարագայում կկողմնորոշվի և՛ դեպի Հյուսիս, և՛ դեպի Հարավ, և՛ դեպի Արևմուտք, և՛ դեպի Արևելք:
ՈՎՔԵՐ ԵՆ ԽՈՐՀՐԴԱՐԱՆԻ ԺՈՂԸՆՏՐՅԱԼՆԵՐԸ
Այսօր խորհրդարանում մակընթացությունները հաջորդում են տեղատվություններին: Կա պայքար, կան քննարկումներ, կան ընդդիմախոսներ և դահլիճը ննջարանի հետ շփոթած “ժողընտրյալներ”:
ՀՀԿ-ն ողջ պատասխանատվությունը երկրի և ժողովրդի ճակատագրի ու ապագայի համար վերցրել է սեփական կուռ ուսերին:
Լավ, բա մյուսները...Լավ, բա ԲՀԿ՞-ն, ՀՀՇ հետնորդնե՞րը: Այո, դարձյալ կռահեցիք, հիանալի խաղում են իրենց դերը, չափավոր կամ անչափ ընդդիմադիրի, օրթոդոքս կամ լիբերալ դիմադիրի դիրքերից: Եվ, խնդրեմ, հիշեք մի դեպք, երբ հանուն պետական, հանուն ազգային և հանուն ժողովրդի շահի ընդդիմությունը բռունցքվի, ելնի փողոց և հասնի ժողովրդին հուզող, պետությանը հարվածող խնդիրների լուծմանը: Յուրաքանչյուր նախամանորին ավանդույթի վերաճած մոլեխաղի արդյունքում ապրանքատեսականու գները վեր են սավառնում: Եվ ի՞նչ, տնտեսական ցնցումներից “ եւ աշխարհացունց” բացահայտումներից զատ, մենք չենք հանդիպել և, վախենում եմ, որ տեսանելի հեռանկարում չհանդիպենք, որևէ արմատական լուծման:
Այսպիսով` խորհուրդ խորի՞ն, թե՞ պատվիրան մոռացության:
Վ. ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ