Թուրքիան իր նորագույն պատմության ամենածանր փուլի սկզբում է

Թուրքիան գտնվում է իր նորագույն պատմության ամենածանր փուլի սկզբի եզրին. երեկ լրագրողների հետ հանդիպմանն ասել է ԳԱԱ արեւելագիտության ինստիտուտի տնօրեն Ռուբեն Սաֆրաստյանը՝ նշելով, որ Թուրքիան ծանր իրադրության մեջ է հայտնվել թե՛ արտաքին, թե՛ ներքին քաղաքականության հարցերում։
«Այսօր Սիրիան կանգնած է ճգնաժամի նոր փուլի առջեւ, ինչը պայմանավորված կլինի այն հանգամանքով, որ այնտեղ կսկսեն տեղակայվել ցամաքային այլ ուժեր, խոսքը Սաուդյան Արաբիայի մասին է, որը պատրաստ է մի քանի հազար զինյալ տեղակայել Սիրիայում։ Նաեւ մոտակա օրերին պետք է սկսվեն Բրյուսելում բանակցություններ՝ ԱՄՆ-ի ու Սաուդյան Արաբիայի միջեւ այս հարցն իրականություն դարձնելու համար։ Բայց Թուրքիան եւս, համաձայն ռուսական ու արեւմտյան մամուլի, զինված ուժեր է կուտակում Սիրիայի սահմանի մոտերքում»,-ասել է նա։
Ռուբեն Սաֆրաստյանը նաեւ նշել է, որ Թուրքիան, մխրճվելով սիրիական ճգնաժամի մեջ, չկարողացավ իրականացնել իր նպատակները։ «Ասադը գնալով ուժեղացնում է իր դիրքերը։ Թուրքական զինյալները պարտություն են կրել սահմանամերձ այն շրջաններում, որտեղ հաստատվել էր իրենց հսկողությունը։ Սա վկայում է այն մասին, որ շատ ծանր վիճակում է Թուրքիան այս ճգնաժամի հետ կապված հարցերում։
Ես կարծում եմ, որ ականատես կլինենք այն բանին, որ Թուրքիան ռազմական միջամտություն կփորձի իրականացնել Սիրիայի հյուսիսային հատվածում»,-նշել է նա։
Անդրադառնալով Թուրքիայի ներքին իրադրությանը՝ Ռուբեն Սաֆրաստյանը նշել է, որ անցած տարվա մի քանի ամիսներին նախագահ Էրդողանը, սրելով երկրում ներքին իրադրությունը, քրդերին դարձնելով իր քաղաքականության թիրախն ու բնակչությանը լարելով, լուծեց ընտրական խնդիրները, բայց փոխարենը ստացավ երկրում մի իրադրություն, որը վերջին տասնամյակներում չկար Թուրքիայում։
«Թուրքիայում վերսկսվել է քրդական զինված պայքարը, ինչը շատ լուրջ է։ Երկրի հարավ-արեւելյան հատվածի մի քանի քաղաքներում իրավիճակը դուրս է եկել վերահսկողությունից։ Էրդողանը հաշվարկել էր, որ մի քանի ամսում վերջ կտան Քրդական բանվորական կուսակցության ռազմական ներուժին, բայց նրանք գնալով ուժեղանում են։ Այսինքն՝ Թուրքիան երկրի ներսում ստացավ մի վիճակ, որ վտանգավոր է երկրի համար»,-ասել է նա։
Հարցին, թե կարո՞ղ է ռուս-թուրքական հակամարտությունը վերածվել ռուս-ամերիկյան հակամարտության, Սաֆրաստյանը պատասխանել է, որ Թուրքիայի վերջին մի քանի ամիսների քաղաքականությունը հենց նպատակ ունի ներքաշելու ԱՄՆ-ին ու ՆԱՏՕ-ին ռուս-թուրքական խնդիրների մեջ։ «Վերջին շրջանում Թուրքիան ավելի հաճախ է դիմում ՆԱՏՕ-ին, ու սա հստակ քաղաքականություն է։ Իհարկե, ԱՄՆ-ը օժանդակում է Թուրքիայի դիրքորոշմանը, բայց մյուս կողմից կարծես բավական զգուշավոր է։ Նրանք չեն ձգտում ՌԴ-ի հետ սրել հարաբերությունները»,-ասել է նա։
Ռուբեն Սաֆրաստյանը նկատել է, որ Թուրքիայի վերջին շրջանի արտաքին քաղաքականությունը տեղիք է տալիս մտածելու, որ Էրդողանը հնարավորությունը բաց չի թողնի Ադրբեջանի միջոցով սրելու իրավիճակը Ղարաբաղի ու Հայաստանի սահմաններում. «Առաջ Թուրքիան այսպես սանձարձակ չէր պահում իրեն ու ավելի զուսպ արտաքին քաղաքականություն էր վարում, իսկ վերջին շրջանում փոխվել է։ Ես չեմ ասում, թե Թուրքիային կհաջողվի սրել ղարաբաղյան խնդրի շուրջ իրադրությունը, որովհետեւ Ադրբեջանի ղեկավարությունն այնքան չի կորցրել իրականության զգացումը, որ խաղալիք դառնա Թուրքիայի արտաքին քաղաքականության ձեռքին»։
Ռուբեն Սաֆրաստյանը հույս է հայտնել, որ Ադրբեջանի ղեկավարությունը կկարողանա որոշակի սառնասրտություն ցուցաբերել ու իրավիճակը ճիշտ գնահատել։
Նա նաեւ անդրադարձել է 10 ամսվա ընդմիջումից հետո Վատիկան վերադարձած Թուրքիայի դեսպանին, որին հետ էր կանչել Ֆրանցիսկոս պապի՝ 1915-ի կոտորածները ցեղասպանություն որակելուց հետո։
«Դեռեւս պետք է սպասել, տեսնել՝ ինչ ընթացք կստանա, վաղ է դեռ որոշակի եզրակացություն կատարել, այս խնդրին պետք է շատ զգույշ մոտենալ, քանի որ հիշում եք, թե Հռոմի պապի կողմից ինչ մեծ քայլ կատարվեց, ու Թուրքիան ջղաձիգ էր։ Հիմա Թուրքիայի դիվանագիտական փոքրիկ խորամանկությունը չպետք է արագ եզրակացությունների հանգեցնի։ Այն քայլը, որ կատարվեց Հռոմի պապի կողմից, անբեկանելի է։ Վատիկանի կողմից պաշտոնական հայտարարություն չկա, առիթ էր դիվանագետին հետ ուղարկելու համար...»,–ասել է նա։

HHpress