Գիրք նվիրված Մարտակերտցի հերոսին.Լույս է տեսել Մանուշակ Ստեփանյանի (Իշխանուհի Մանե) Մարտակերտցի Տիգրանը (Կյաժը) գիրքը
«Հայրենիք» հասկացությունն ունի աշխարհագրական և հոգևոր իմաստ: Աշխարհագրական իմաստով՝ հայրենիքն այն տարածքն է, որը պատմականորեն պատկանում է տվյալ հավաքականությանը, իսկ հոգևոր տեսակետից՝ այն բնատարածքն է, որը տվյալ ազգի կամ էթնիկ հանրույթի անհատներն ընկալում են որպես իրենց ազգային կամ էթնիկ ինքնության անքակտելի մաս: Այս իմաստով՝ ազգը և հայրենիքը անբաժանելի ամբողջություն են: Հայրենիքն աղերսվում է հայրերի՝ նախնիների հետ. այդ առումով ունի նաև զգայական ենթատեքստ. ենթադրում է մայր հայրենիքի հանդեպ հատուկ, սրբազան զգացմունք, որը զուգակցվում է սիրո, պարտքի գիտակցմանը, նվիրվածությանը և հայրենասիրությանը: Հայրենիքը փոխանցվում է սերնդեսերունդ: Հայրենիքը սրբություն է:«Հայրենիք», «պետություն», «ծննդավայր» հասկացություններն ունեն տարբեր բովանդակություններ: Որևէ ազգի կամ էթնոսի անդամը կարող է ծնվել ու ապրել իր հայրենիքից դուրս՝ այլ տարածքում, լինել ոչ իր հայրենի պետության քաղաքացին: Այդուհանդերձ, նրա հայրենիքն իր նախահայրերի բնօրրանն է: Այս գիտակցության աղավաղումը հանգեցնում է ազգային-էթնիկ ինքնագիտակցության երկփեղկմանը, որն էլ անխուսափելիորեն տանում է ուծացման և ձուլման օտար հավաքականությունների մեջ: Այսպիսով՝ Հայոց Աշխարհում ծնվել են այնպիսի քաջազուններ, ովքեր առանց կյանքը խնայելու պայքարել են հայրենիքը շենացնելու, բարգավաճելու ու արտաքին թշնամուց պաշտպանվելու համար: Նշված հերոսների շարքին է պատկանում ավագ լեյտենանտ Տիգրան Պողոսյանն, ով չխնայելով կյանքը մինչև վերջ պայքարեց հակառակորդի դիվերսիոն խմբի դեմ՝այն ետ շպրտելով հայկական դիրքերից: Տիգրան Մխիթարի Պողոսյանը ծնվել է 1992 թվականի փետրվարի 21-ին Շիրակի մարզի Արթիկ շրջանի գյուղ Հոռոմում, Մխիթար Պողոսյանի և Սիլվա Մանասյանի ընտանիքում։Չնայած դժվարություներին, մայրը ոչինչ չէր խնայել, որ զավակները՝ Տարոնն ու Տիգրանը, նա կրտսերն էր, ստանան լավագույն կրթություն՝ Հոռոմից գնացել են Գյումրի երաշտությամբ և սպորտով զբաղվելու համար, սակայն երկուսն էլ ընտրել են հայրենապաշտպան մասնագիտություն:1999 թվականին ընդունվել է Հոռոմի միջնակարգ դպրոցը։ Այն ավարտել է 2009 թվականին:2010 -2014 թվականները սովորել է Վ.Սարգսյանի անվան ռազմական ինստիտուտում։Զբաղվել է կինգ բոքսով, կարատե սպորտաձևերով:2014 թվականից ծառայության է անցել ԼՂՀ Մարտակերտում։2014 թվականին, ինստիտուտի ավարտական տարում, պարգևատրվել է անվանական դաշույնով՝ ՀՀ նախագահի կողմից:2016 թվականի մայիսի 28-ին Տիգրանը ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի կողմից պարգևատրվել է Հայաստանի Հանրապետության «Արիության» պետական մեդալով:2016 թվականի մարտի 27-ին Տիգրանը ԼՂՀ նախագահ Բակո Սահակյանի կողմից պարգևատրվել է Արցախի «Արիության» պետական մեդալով:2016 թվականի ապրիլի 2-ից պայքար է մղել ադրբեջանական բազմաքանակ գրոհայինների դեմ։ Արիաբար զոհվել է 2016 թվականի ապրիլի 25-ի գիշերը լույս 26-ին արկի բեկորի մահացու հարվածից, սեփական մարմնով փրկելով իր զինվորի կյանքը։2017 թվականի ապրիլի 26–ին Տիգրան Պողոսյանի ընտանիքի կողմից Հոռոմ գյուղում տեղադրվել է խաչքար ի հիշատակ Տիգրանի և բոլոր հերոսների հիշատակին:Նույն թվականի ապրիլի 18–ին Հոռոմ դպրոցի բակում Տիգրան Պողոսյանի հիշատակին բացվեց ապրիլյան պատերազմի հերոսների անվանական ծառուղի:Մայրը պատմում է, երբ գիշերը 00-00 ժամին հեռուստաեթերով հնչում էր Հայաստանի հիմնը, Տիգրանն արագ եղբոր ուսին խբելով ասում էր. Վեր վեր, ըսիգ մեր նման տղեքի՝ զիվորների համար է: Տարոնն ավարտել է Ոստիկանական ակադեմիան, իսկ Տիգրանը՝ Վազգեն Սարգսյանի անվան ռազմական ինստիտուտը: Մայրը պատմում է, որ մի օր որդին դպրոցից տուն գալով հայտարարում է Ռազմական ինստիտում սովորելու իր ցանկությունը: Այդ օրը դպրոցում Վազգեն Սարգսյանի անվան ռազմական ինստիտուտի ներկայացուցիչներ են հյուրընկալվել, ներկայացրել ինստիտուտում կրթություն ստանալու իմաստն ու նպատակը և հայրենասիրությամբ դաստիարակված Տիգրանի մոտ առաջացրել հայրենիքի պաշտպան զինվորը դառնալու ցանկությունը: Ավարտելուն պես ցանկանում է ծառայությունն անցկացնել Տոնաշենում՝ Եղնիկներում, սակայն նրան գործուղում են Մարտակերտի N զորամաս: Զորամասում միանգամից նրան սիրում են, թե զինվորները, թե սպայական անձնակազմը: Այսպիսով վերջերս հանդիպեցի իմ լավագույն բարեկամներից մեկին՝սիրված մտավորական Արշակ Դաբաղյանի անվան Մայր Մանե կազմակերպությունն ի դեմս՝նրա նախագահ, սիրված մտավորական Մանուշակ Ստեփանյանին: Նա պատմեց մի շատ հետաքրքիր գրքի մասին,որը նվիրված է մեր օրերի հերոսներից մեկին՝Մարտակերտցի Տիգրանին (Կյաժ):
Նա պատմեց,որ կյանքի է կոչվել ևս մի կյանքի պատմություն, որը մեզ տանում է անմահություն։ Գրքի հովանավորը ֆրանսիաբնակ Ստելլա Դավթյան֊Կիրակոսյանն է ,իսկ խմբագիրն Արմեն Ավանեսյանը։Մի քանի խոսքով նա պատմեց,գրքի հավաքագրական ու ստեղծման աշխատանքների մասին:Ամեն սպայի, զինվորի ըտանիքների հետ ծանոթությունը, իրոք, մի դժվար քննություն է, որտեղ այդպես էլ պատասխան չես գտնում: Ապրիլյան պատերազմը, կարծես բոլորին միանգամից ավելի ու ավելի հասունացրեց, թմբիրից արթնացրեց ողջ հայությանը: Ծանր էր, երբ իմացա, թե ինչ իրավիճակում է զոհվել Տիգրանը՝ կյանք է տվել կյանքեր փրկելու համար: Սկսեցի ուսումնասիրել նրա ֆեյսբուքյան էջը՝ լուսավոր մի մարդ, արևի շողերով ողողված ոսկեհեր, կապուտաչյա հայորդին խրոխտ կանգնած է սահմանին, իր ժառանգություն թողած գրառումով՝ ՀԱՅՐԵՆԻՔԸ ՍՈՒՐԲ Է, ԱՅՆ ՊԵՏՔ Է ՊԱՇՏՊԱՆԵԼ: Այդպես էլ արեց, չմտածելով, որ տանն իրեն սպասում են ընտանիքն ու գեղեցկուհի հարսնացուն՝ չքնաղ Մարին: ։ Տիգրանը սիրել է կրկնել՝ «Ամենալավն այն տղաներն են, ովքեր դիրք են պահում»:
Եվ այսպիսով բոլորս ս.թ դեկտեմբերի 21-ին Երևանում ականատեսն եղանք այս քաջորդու մասին պատմող Մանուշակ Ստեփանյանի (Իշխանուհի Մանե)՞՞Մարտակերտցի Տիգրանը (Կյաժը)՞՞ գրքի շնորհանդեսին:Այստեղ էին հավաքվել տարբեր սերունդների ներկայացուցիչներ,հասարակական ու քաղաքական գործիչներ,բարձրաստիճան զինվորականներ, հերոսածին մայրեր՝իրենց հարգանքի տուրքը մատուցելու սիրված հերոսի ու հայորդու հիշատակին ու երախտիքի խոսքեր ասելու սիրված մտավորական ու հայրենասեր Մանուշակ Ստեփանյանին՝հայրանանվեր գործն արժանապատիվ կատարելու համար:Բացման ու ողջույնի խոսքով հանդես եկավ, ինչպես շնորհանդեսը վարում էր սիրված մտավորական,գրքի հեղինակի՝Մանուշակ Ստեփանյանի որդի Արամ Մելիքյանը: Միջոցառման մեկնարկը տրվեց գրքի հեղինակի ելույթով,որի ժամանակ նա բոլոր ներկաների համար ընթերցեց ամբողջ գիրքը:
Ելույթ ունեցան նաև գրքի խմբագիր Արմեն Ավանեսյանը, հերոսի մայր Սիլվա Մանասյանը, Վազգեն Սարգսյանի անվան Ռազմական համալսարանի Անձնակազմի Հետ Տարվող Աշխատանքների բաժնի պետ գնդապետ Սամվել Խաչատրյանը, Ապրիլյան Քառօրյա պատերազմի մասին հեռուստահաղորդումների ու վավերագրական ֆիլմերի հեղինակ ու վարող Քրիստինե Պետրոսյանը, հայ հասարակական-քաղաքական գործիչ Լարիսա Ալավերդյանը և այլք: Միջոցառման ժամանակ գեղեցիկ հայրենասիրական երգեր կատարեց սիրված երգիչ Դավիթ Խաչատրյանն,իսկ Տիգրանի գրած բանաստեղծությունները հնչեցին փոքրիկ 8 տարեկան Մարիամ Մինասյանի շուրթերից: Միջոցառման վերջում կազմակերպիչներին ուղղված շնորհակալական ելույթով հանդես եկավ գրքի հեղինակը՝հույս հայտնելով,որ մոտ ապագայում նա կներկայացնի մեր օրերի մեկ այլ հերոսի կյանքն ու անցած մարտական ուղին:Գարիկ Ավետիսյան