«Մամ ջան ինչքան քո բալեն եմ, էդքան էլ հայրենիքիս բալեն եմ, ո՞նց թողեմ զինվորներիս մենակ, մինչեւ վերջին փամփուշտը կռվելու եմ մերս. Հերոսի վերջին խոսքերը.Irvaunk.com
Արցախի դեմ Ադրբեջանի կողմից սանձազերծված պատերազմում հավերժացած հերոսների շարքին դասվեց նաև 24-ամյա ավագ լեյտենանտ Ալեքսան Հարությունի Սաղաթելյանը, ով իր կյանքը նվիրելով հայրենիքի պաշտպանությանը` կիսատ թողնելեց նպատակներն ու երազանքները։Ալեքսան Սաղաթելյանը ծնվել է Շիրակի մարզի Շիրակ գյուղում, երիտասարդ սպայի ընտանիքը տեղափոխվել է Գյումրի, մի քանի տարի ապրում է Գյումրիում:
Ալեքսան Սաղաթելյանը ավարտել է Վազգեն Սարգսյանի անվան ռազմական համալսարանը, այնուհետև ուսումը շարունակելու համար դիմել է մագիստրատուրա՝ որպես ռազմական իրավաբան:
Ալեքսանը ունի քույր, ով այսօր որդեկորույս ծնողների միակ սփոփանքն է: Հերոսի մայրը` տիկին Անահիտը, արտասունքն աչքերին է հիշում, թե ինչպես էր որդին ամեն տարի իր ծննդյան օրը ծաղիկներ ու տորթ բերում, անակնկալներ անում. «Բայց էս տարի այդ անկանկալը Ալեքիս զոհվելու բոթն էր, էլ իմ հպարտությունը, իմ ուժն ու հավատը չկա: Իմ լույսը մարեց, իր հետ տանելով իմ հոգին: Ես ապրում եմ, շնչում եմ, բայց հոգով...(-արտասվում է. Ի.Ա.)»:
Ալեքսան Սաղաթելյան հրամանատար էր Ջամբրաիլում` 26 զինվորներ ուներ, շատ մեծ պատասխանատվություն էր զգում նրանց նկատմամբ: Զինվորների հետ ամենքին անհատական էր վերաբերվում, մտածում էր ամեն զինվորի մասին:
Չարաբաստի սեպտեմբերի 27-ի առավոտյան Ալեքսանը ծնողների հետ սուրճ խմելիս է եղել(-արձակուրդում էր. Ի.Ա.), երբ Ջամբրաիլից ընկերը զանգել եւ տեղեկացրելէ, որ առավոտյան 7:15-ին հակառակորդը լայնամաշտաբ պատերազմ է սկսել:
Հերոսի մայրը այսօրվա նման հիշում է այդ օրը եւ որդու` պատերազմի մասին լսելու արձագանքը.
-Առավոտյան ժամը 10-ն էր, ընկերը զանգահարեց ասաց՝ Ալեք, դու գիտե՞ս, որ պատերազմ է: Իմ բալեն միանգամից զգաստացավ, հավաքեց իրեն ու ասաց՝ ո՞նց թե պատերազմ է: Խառնվեց իրար, հարցրեցի՝ Ալեք ջան, ի՞նչ է եղել, ասաց՝ մամ, հարձակվել են մեր գումարտակի վրա, զինվորս վիրավոր է: Ասեցի՝ տղա ջան, բայց դու հիմա արձակուրդի մեջ ես, ասեց՝ այ մամ, ի՞նչ արձակուրդ, գնում եմ:Շատ արագ կերպով գնաց Երևան, այնտեղից էլ պիտի արագ Ղարաբաղ հասնեին:
Չկարողացանք հետ պահել իմ հարտությանը. Ասեց. «Մամ ջան ինչքան քո բալեն եմ, էդքան էլ հայրենիքիս բալեն եմ, ո՞նց թողեմ զինվորներիս մենակ: Մինչեւ վերջին փամփուշտը կռվելու եմ մե՛րս»: Տեղ հասնելու երկրորդ օրը զանգեց ասեց՝ մամ ջան, հասել եմ, ես արդեն դիրքերում եմ, ամեն ինչ լավ է, դուք լա՞վ եք: Մինչև հոկտեմբերի 12-ը ամեն օր Ալես զանգում էր, միշտ կապի մեջ էինք: Ասում էր՝ մամ, տղեդ մի անգամ փրկվեց… ասացի՝ բալես, զգույշ եղիր, Աստված միշտ քեզ հետ կլինի, քեզ ոչինչ չի պատահի:
Ամեն անգամ զանգելիս Ալեքսանը ծնողներին եւ քրոջը խոստանում էր, որ էլի կզանգի, բայց վերջին անգամ զանգելիս նման բան չի ասել.
-Հոկտեմբերի 12-ին ժամը 4։30 էր զանգեց, ասաց, որ լավ է, ու էլ չզանգեց, բալիս վերջին զանգն էր, ու էլ իր ձայնը չեմ լսել: Սովորաբար, ասում էր էլի կզանգեմ, բայց էդ օրը իմ բալեն չասեց, չասեց, որ մամայի հետ վերջին անգամ ա խոսում իմ բանակի տղան...(-արտասվում է. Ի.Ա.): Տղաս սիրահարված էր զինվորականի մասնագիտությանը, զինվորականի հագուստին: Ասում էր. «Մա՛մ ջան, գիտես ամեն տղայի սազո՞ւմ է զինվորական հագուստը»:
Հերոսի մայրը` արտասունքն աչքերին հիշում է.
-Տղաս ասում էր՝ մա՛մ, դու քեզ հպարտ պահիր, Ալեքսանի մաման տխուր չպիտի լինի: Ալեքսանս մեր հույսն էր, մեր ամեն ինչը:
Վերջում տիկին Անահիտը ասաց.
-Բոլոր նահատակված զինվորներն էլ, վիրավորներն էլ հերոս են: Պատերազմը այսպիսի ավարտ չպետք է ունենար բալես…
Հ.Գ.Նկատենք, որ ողջ զրույցի ընթացքում հերոսի մայրը արտասվում էր եւ, թերեւս դա էր պատճառը, որ ավել մանրամասներ այլեւս, թույլ չտվեցի ինքս ինձ հարցնել: