Առնվազն զարմանալի է ձմռան ամիսներին Սևանա լճի՝ մեծ ծավալներով ջրօգտագործումը․ Ահազանգում է նախկին նախարարը

Բնապահպանները, գործի նվիրյալները, ովքեր փորձում են պաշտպանել ոչ միայն իրենց իրավունքները իրենց իսկ հայրենիքում մաքուր ջրի, օդի, բնության հասանելիություն ունենալու համար, այլ նաև այն սերունդների, որոնք գալու են մեզնից հետո, ահազանգում են հերթական բնապահպանական խնդիրների մասին, որոնք մեկը կամ երկուսը չեն։

Ինչպես օրինակ, ՀՀ ԱԻՆ «Հայհիդրոմետ» ծառայության տեղեկատվության համաձայն` Սեւանի լճի մակարդակը 2022թ․ փետրվարի 1-ի դրությամբ նվազել է և այժմ ծովի մակերևույթից 1900 մ 38 սմ բարձրության վրա է, նախորդ տարվա նույն օրվա համեմատ այն իջել է 14 սանտիմետրով։ Այս տարվա առաջին ամսվա ընթացքում Արփա-Սևան ջրատարով (ներառյալ ստորերկրյա հոսքը) Սևանա լիճ է տեղափոխվել 7 միլիոն 525 հազար խմ ջուր։

Այս եւ մի շարք այլ բնապահպանական ահագնացող վտանգների մասին զրուցել ենք  Բնապահպանության նախկին նախարար, «Հանուն կայուն մարդկային զարգացման» ասոցիացիայի նախագահ Կարինե Դանիելյանի հետ, ով նախ անդրադարձավ Սեւանա լճի ջրի մակարդակի նվազման պատճառներին․ ․

-Սևանա լճի մակարդակի նվազման ցուցանիշի համեմատությունը նախարոդ տարվա նույն ժամանակահատվածի ցուցանիշի հետ նորմալ իրավիճակի մասին չի վկայում, 14 սանտիմետրով նվազումը վնաս է լճի էկոհամակարգին։ Հիմնական պատճառը ջրառն է։ Սևանի համար անչափ կարևոր է մակարդակի բարձրացումը։ Ժամանակին կատարել եմ ուսումնասիրություններ։ Չեք պատկերացնի, թե լիճն ինչպես է արձագանքում այդ փոփոխություններին։ Մեկ տարի դեռ չանցած` դրանք ազդում են ջրի որակի վրա։ Անհրաժեշտ է նաև պարբերաբար մաքրել դեպի Սևանա լիճ թափվող ջրերը, այլապես լիճը կկորցնենք։ Ինձ համար առնվազն զարմանալի է ձմռան ամիսներին Սևանա լճի՝ մեծ ծավալներով ջրօգտագործումը։ 13 սանտիմետրով իջեցումը, կրկնում եմ, շատ է։ Ես դժվար եմ պատկերացնում, որ դրա պատճառը զուտ բնական երևույթ լինի։

-Ի՞նչ է անհրաժեշտ անել իրավիճակը փրկելու համար։

-Շատ կարևոր է, թե ինչպես իշխանությունները հետայսու կվերաբերվեն ջրառին, որովհետև անխնա օգտագործումը կործանարար հետևանքներ կունենա։ Տարիներ շարունակ ջրօգտագործման ոլորտում եղել են նաև հսկայական կորուստներ, ու թեև իրավիճակը շտկելու առումով զգալի աշխատանք է իրականացվել, բայցևայնպես դեռ անելու շատ բան կա։

Ընդգծեմ, որ Սևանա լիճի մակարդակի նվազումը բացասաբար է անդրադառնում ոչ միայն էկոհամակարգի, այլև շրջակա միջավայրի վրա և ընդհուպ կարող է փոփոխություններ առաջացնել ավազանին հարող տարածքների բնակլիմայական պայմաններում` բացասական հետևանքներով հանդերձ։

-Տիկին Դանիելյան, նույն  պաշտոնական տվյալների համաձայն՝  Երեւան քաղաքում փոշու պարունակությունը գերազանցել է սահմանային թույլատրելի կոնցենտրացիան Կենտրոն վարչական շրջանում։ Ձմռան շրջանում դա նորմալ երեւույթ է, այն էլ քաղաքի կենտրոնում։

-Այդ խնդիրը միշտ եղել է, քամիների պակասը հանգեցնում է օդի աղտոտվածությանը, որը հավաքվում է քաղաքի կենտրոնում։ Ամեն քայլափոխին պետությունը անելիք ունի այստեղ, որովհետեւ որեւէ նորմատվ օդը մաքոջր պահելու առումով չի պահպաննվում։ Իսկ դա հղի աղետալի հետուանքներով։

Մանրամասները՝Iravunk.com-ում

Զրույցը՝ ԻԼՈՆԱ ԱԶԱՐՅԱՆԻ