Ադրբեջանցիները կանգնեցրին մեքենան, ասացին՝ Շուշիում պետք է ծննդաբերես․ Արցախում ծնված վերջին հայի պատմությունը
Անահիտ Եղյանը MediaHub-ին պատմում է 11 ամիս առաջ իր գլխով անցած ամենադաժան, միաժամանակ ուրախ ավարտով պատմությունը։ Պետք է մայրանար։ Ամուսնու՝ Սերգեյի հետ մեծ երազանքներ էին պահել, հուսալով, որ բլոկադան մի օր կավարտվի և, որ Արցախում ամեն ինչ լավ կլինի։ Ամուսինները նախապես որոշել էին երեխայի անունը։
«Նա պետք է կրեր ամուսնուս հոր՝ 2020 թվականի պատերազմում զոհված Արթուր Գալստյանի անունը, դա Սերգեյի երազանքն էր»,-ասում է նա։
Անահիտը 44-օրյա պատերազմից հետո Հադրութից էր տեղահանվել ու ընտանիքի հետ բնակություն հաստատել Ստեփանակերտում։ Այնտեղ էլ ծանոթացել է Սերգեյի հետ, ընտանիք են կազմել։ Առաջնեկի ծնունդին սպասում էին առանձնակի ուրախությամբ։ Ու չնայած Արցախի պաշարման դժվարություններին՝ լավատեսությունը չեն կորցրել։
«2023-ի պատերազմով որոշվեց արցախահայության ճակատագիրը։ Ցավոք, ամեն ինչ կանխորոշված էր, պետք է լքեինք մեր հայրենիքը, տուն, տեղ, գերեզմաններ․․․ ճամպրուկների մեջ տեղավորեցինք հիշողություններն ու դուրս եկանք սեպտեմբերի 26-ին։ Խցանումներն այնքան շատ էին, որ Եղբայրական հուշահամալիրի հարակից տարածքում մնացինք 9 ժամ։ Հետո կամաց-կամաց առաջ էինք շարժվում։ Արդեն գիշեր էր։ Ամուսինս խաղաղապահների բլոկպոստում հարցրեց, որ շտապ օգնության մեքենաների համար նախատեսված ձախ կողմի ճանապարհահատվածը բացեն շուտ հասնենք Գորիս, որովհետև ծննդաբերության վերջին օրերն էին։ Համաձայնությունը ստանալուց հետո առաջ շարժվեցինք, սակայն, հաջորդ բլոկպոստում սկսվեց մեր մղձավանջը»,-պատմում է երիտասարդ կինը։
Անահիտի խոսքով՝ Շուշիի մերձակայքում իրենց մեքենան այս անգամ կանգնեցրել են ադրբեջանցիները։ Սերգեյը բացատրել է իրավիճակը, սակայն, ադրբեջանցի ծառայողները չեն ընդառաջել հղի կնոջը, ասելով՝ «թույլ տվողը մենք ենք, չենք թողնում առաջ շարժվեք։ Հետո առաջարկել են Անահիտին տեղափոխել Շուշի, որ երեխային այնտեղ ծննդաբերի, սակայն և՛ կինը և՛ ամուսինը մերժել են, խնդրել, որ բացեն ճանապարհը գնան Գորիս։
«Ասում էին որ հետ գնաք իրենց խոսքով՝ Խանքենդի, այնտեղ բժիշկ չկա։ Դրա համար առաջարկում էին ինձ տանել Շուշի, ընդ որում միայնակ, առանց ամուսնուս ներկայության։ Մինչ այդ ցավեր չունեի, բայց այդ պահին սկսեց ինքնազգացողություս վատանալ։ Ծննդաբերական ցավերի նախանշաններ էի զգում։ Ամուսինս հորդորում էր, իրենք կտրականապես մերժում։ Ասում էին՝ «առաջնեկդ է, չե՞ս ուզում առողջ ծնվի, իր մասին չե՞ք մտածում, մենք ձեր նման չենք, մենք կօգնենք ձեր կնոջը»։ Ի վերջո այդ օրերին իրենց պետք էր, որ աշխարհին ինչ որ մարդասիրական շոու ցույց տային»։
Մինչ Սերգեյը բանակցում էր ադրբեջանցիների հետ, Անահիտն այդ ընթացքում իրավիճակը բացատրում է տարածքում գտնվող ռուս խաղաղապահին։ Վերջինս համոզում է, որ ամուսինները հետ դառնան Ստեփանակերտ։ Այնտեղ պայթյունից հետո չնայած խառն իրավիճակ էր, բայց քիչ թվով բժիշկներ այնուամենայնիվ կային։
«Բախտս բերեց։ Չնայած ծննդատունն արդեն փակ էր, բայց ծննդատան աշխատակիցներից մեկը՝ տիկին Ավագյանը էմերջեյս ծառայություն ցուցաբերեց ինձ։ Նա իր բարեկամներից մեկի համար էր մնացել այնտեղ։ Հետո երբ ասացին դեռ քաղաքում է ծննդատան տնօրեն Վադիմ Օսիպովը՝ ուրախացա, հասկացա, որ բալիկիս կյանքին վտանգ չի սպառնում, բարեհաջող լույս աշխարհ կգա։ Օսիպովը ևս պետք է դուրս գար, բայց ինչ որ մեկը խնդրել էր, որ հղիներից մեկին զննի, որ կարողանա ճանապարհվել։ Ես դեռ ուժեղ ցավեր չունեի։ Ծննդաբերությունն արագացնելու համար արհեստական ցավերի դեղեր ընդունեցի»,-հիշում է Անահիտը։
Սեպտեմբերի 26-ի լույս 27-ի գիշերը Ստեփանակերտի հանրապետական հիվանդանոցի շտապ բժշկական ծառայությունում լույս աշխարհ եկավ Արցախում ծնված վերջին հայը։
«Մի կողմում պայթյունից այրված մեր հայրենակիցներն էին ցավից ճչում, մյուս կողմում ես էի ծննդաբերում։ Բուժանձնակազմը մեզանից ավելի շատ էր ուրախացել Արթուրիս բարեհաջող ծնունդով»։
Իրավիճակով պայմանավորված, Արթուրի ծնվելուց մոտ 2 ժամ անց Անահիտին ուղղաթիռով վիրավորների հետ տեղափոխել են Սյունիք։
«Բուժանձնակազմը «Սպալնի մեշոկը» կտրել ու Արթուրիս համար տաք ու հարմար «կոմբինեզոն» են պատրաստել։ Ես ճանապարհվել եմ ուղղաթիռով, այնտեղից շտապ օգնության մեքենայով մեզ բերել են «Էրեբունի» բժշկական կենտրոն։ Գաղթի ճամփան մեր հետևից բռնել են ամուսինս ու սկեսուրս»,-հավելեց կինը։