ԻՆՉ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՆ ՏԵՂԻ ՈՒՆԵՑԵԼ ՄԱՔՍԱՅԻՆ ՈԼՈՐՏՈՒՄ
Չնայած Հայաստանը հունվարի 2-ից Հայաստանը դարձել է Եվրասիական տնտեսական միության (ԵՏՄ) լիիրավ անդամ`Ռուսաստանի, Բելառուսի եւ Ղազախստանի հետ միասին: Սակայն, որոշ գործարներ մինչ օրս չեն կարողանում այդպես էլ հասկանալ, թե ինչ փոփոխություներ են տեղի ունեցել մաքսային ոլորտում, արտահանվող եւ ներկրվող ապրանքների մաքսատուրքերի հետ կապված: Այս հարցերի շուրջ, Fnews.am-ը փորձեց զրուցել ՀՀ Էկոնոմիկայի նախարարության Արդյունաբերության զարգացման վարչության պետ ԱՐՄԵՆ ԵԳԱՆՅԱՆԻ հետ , ով փորձեց իր մասով տալ որոշ պարզաբանումներ.
-ԵՏՄ-ի անդամակցելուց առաջ ստեղծվել էին տարբեր աշխատանքային խմբեր, բոլորն իրենց մաոսվ աշխատանքներ են իրականացրել: Կոնկրետ մեր խումբը զբաղվել է ոչ տարիֆային կարգավորումներով եւ արդյունաբերական բլոկի` արդյունաբերական համագործակցությունների հետ կապված հարցերով: Այսինքն դա ենթադրում է համագործակցություն ԵՏՄ անդամ երկրների արդյունաբերական ընկերությունների միջեւ, հնարավորություններ են ընձեռնվելու, որպեսզի զարգացվեն կոպերացիոն կապերը, շփումները, որովհետեւ կան տարբեր ճյուղային հարթակներ, որտեղ, որ անդամ երկրների արդյունաբերական ընկերությունները կարող են շփվել միմյանց հետ: Ինչ վերաբերում է ոչ տարիֆային կարգավորումներին, ապա ոչ տարիֆային կարգավորման դաշտում` դա երրորդ երկրների հետ արտաքին առեւտրի հետ կապված հարաբերությունների որոշակի կարգավորումն է: Որոշ ապրանքային խմբերի համար սահմանվում են լիցենզիաներ, թույլտվություններ` արտահանելու եւ ներմուծելու եւ հակառակը: Բայց ԵՏՄ անդամ երկրների միջեւ այդ ոչ տարիֆային կարգավորումները չեն գործելու, այսինքն մենք լիցենզավորվող ապրանք արտահանելու համար` ԵՏՄ-ի անդամ երկրներին առանց լիցենզիայի ենք տալու:
- ԵՏՄ անդամ չհանդիսացող երկրներից ավտոմեքենաների ներմուծման դեպքում ի՞նչ մաքսային փոփոխություններ են տեղի ունեցել:
- Ավտոմեքենաները մտնում են բացառությունների մեջ եւ գործելու են մինչեւ ԵՏՄ մտնելու մաքսատուրքերը:
-Ըստ ձեր կանխատեսումների` ԵՏՄ-ին անդամակցելուց հետո, որ հիմնական մակրոտնտեսական ցուցանիշները կարող են փոխվել:
-Բոլոր ցուցանիշներն էլ կարող են փոխվել, կախված է նրանից, թե երկիրը ինչպիսի տնտեսական քաղաքականություն կիրականացնի եւ ինչ հնարավորություններ կարող է քաղել: Եթե մենք ավելի ագրեսիվ քաղաքականություն վարենք, այսինքն կարողանանք օգտվել այն հնարավորություններից, որոնք որ տրամադրում է ԵՏՄ անդամակցությունը, բնականաբար, մեր ցուցանիշները կարող են էլ ավելի բարելավվել: Ամեն դեպքում, ինչպես արդեն վերեւում նշեցի` կոպերացիոն կապերի զարգացումը կարող է խթան հանդիսանալ արդյունաբերության ցուցանիշների համար:
- Պարոն Եգանյան, եթե, օրինակ ֆիզիկական անձը ՌԴ-ից որոշակի քանակությամբ ապրանք է ներկրում, ինքը Վրաստանի սահմանին ի՞նչ խնդիրների հետ կարող է բախվել:
- Ֆիզիկական անձի համար մեր հարկային եւ մաքսային օրենսդրությամբ փոփոխություններ են արվել, կա հստակ նախատեսված չափաքանակ, այսինքն որոշակի ապրանքների խմբաքանակ ինքը կարող է ներմուծել: Իսկ ինչ վերաբերում է իրավաբանական անձանց, ապա իրավաբանական անձը եթե ենթադրենք ՌԴ-ից կամ մեկ այլ ԵՏՄ անդամ երկրներից ապրանք է ներմուծում, ինքը, երբ ՌԴ-ի սահմանից պետք է անցնի Վրաստանի սահման, ձեւապերպում է միայն տրանզիտը, այդ տրանզիտով գալիս է Հայաստան եւ Հայաստանում էլ մաքսային որեւէ ձեւակերպում չի լինում:
-Եւ վերջում, որպես արդյունաբերության ոլորտի պատասխանատու, որոն՞ք են այսօր ՀՀ արդյունաբերության ոլորտի հիմնական խնդիրները:
-Արդյունաբերության ոլորտում վիճակագրական տվյալների համաձայն` տարվա կտրվածքով շուրջ 2.9 տոկոս աճ է գրանցվել, իհարկե աճի տեմպը մի քիչ ցածր եմ համարում, կարելի էր աշխատանքները այնպես իրականացնել, որպեսզի ավելի բարելավվեր այդ ցուցանիշը: Չնայած դա միանշանակ պայմանավորված է ոչ միայն ներքին գործառույթներով, այլ նաեւ արտաքին շատ այլ ազդակներով: Քանի որ այսօր արդյունաբերության հիմնական աճի գրավականը պետք է լինի արտահանումը, եւ պատահական չէ, որ այսօր կառավարությունը արտահանմանն ուղղված ռազմավարություն է իրականացնում: Այնպես, որ իհարկե որոշակի խնդիրներ կան եւ պետք է այդ խնդիրների համար համատեղ ջանքերով լուծումներ գտնել, մասնավոր հատվածի հետ համագործակցելով, ինչպես նաեւ փորձելով գտնել արդյունաբերական ընկերությունների համար արտահանման այլ ուղղություններ` այսինքն դիֆերսիֆիկացնել արտահանման շուկաները, արտահանման տեսականին, որպեսզի այդ գործոններից կախվածությունը հնարավորինս նվազեցվի: Կարծում եմ այս համակարգային խնդիրների լուծումները կբերեն էլ ավելի լավ ցուցանիշներ գրանցելուն: Խնդիրներ կան, եղել եւ լինելու են, որովհետեւ տնտեսությունը դա դինամիկ, զարգացող օրգանիզմ է եւ ցանկացած փուլում միշտ կարելի է տվյալ ժամանակահատվածին համապատասխան որոշակի խնդիրներ ի հայտ բերել:
Զրույցը` Տաթեւիկ Աբրահամյանի
