20-ամյա զինվորը վիրահատվելուց երեք ժամ հետո` վիրակապերով հոսպիտալից փախավ առաջնագիծ. Պատերազմը բժշկի աչքերով

Արցախում Ադրբեջանի և Թուրքիայի կողմից սանձազերծած պատերազմում իրենց կարևոր դերն ունեցան նաև հայ բժիշկները։ Սահմանից հոսպիտալ, ռումբերի տակ, երդմանը հավատարիմ: Առանց դադարի սպիտակ բանակը կռիվ էր տալիս՝ կյանքը չխնայող զինվորին կյանք վերադարձնում: Երկրի ու երկնքի սահմանագծում զինվորը նայում էր բժշկի ձեռքին, հետո աչքերին՝ հավատալով ապաքինմանը: Եվ հենց զինվորի հավատն էր, որ բժշկին ստիպում էր անել հնարավորն ու անհնարը:

Սեպտեմբերի 27-ին ընդառաջ «Իրավունքը» ներկայացնելու է զրույցներ պատերազմական գոտում` իրենց պարտքը անձնվիրաբար կատարած բժիշկների հետ զրույցների շարք:

44-օրյա պատերազմի առաջին իսկ օրը Արցախ մեկնած բժիշկների թվում է Նորք Մարաշ բժշկական կենտրոնի անոթային վիրաբույժ Վրեժ Հովակիմյանը, ով մեզ հետ զրույցում վերապրելով 44-օրյա պատրազմի օրերին զգացածն ու ապրածը նախ նկատեց.

-Նախ ինքս շատ կապված էի Արցախի հետ, 2017-19թթ. ծառայել եմ Ստեփանակերտի կենտրոնական զինվորական հոսպիտալում: Պատերազմի լուրը իմանալուն պես ` առանց վարկյան իսկ մտածելու ուղերորվեցի դեպի Արցախ: Սեպտեմբերի 27-ի ցերեկը արդեն խմբով Ստեփանակերտում էինք, ցավոք մեր խմբից, մեր կոլեգան` դիմածնոտային վիրաբույժ Նարեկ Կիրակոսյանը, հետ հետ չվերադարձավ (լռում է. Ի.Ա.):

Ամեն ինչ այնքան արագ էր կատարվում, որ ժամանակ չէինք ունենում գիտակցել իրականությունը, պարզապես առաջին իսկ վարկյանից մտանք աշխատանքի մեջ, հոսպիտալ մտնելուց անմիջապես հետո մտել ենք վիրահատարան: Էմոցիոնալ պահերը ապրում էինք այն ժամանակ, երբ ինքներս մեզ հետ էինք մնում, իսկ նման պահեր շատ քիչ էին լինում: Աշխատում էինք 24 ժամյա ռեժիմով, իմ բախտը բերել էր, որ ունեի տեղացի կոլեգա Գենա Օրբելյանը, ում հետ աշխատել եմ պատերազմից առաջ:

-Չենք կարողացել փրկել 18 տարեկան ժամկետային զինծառայողի վերջույթը: Այսօրվա նման հիշում եմ իր հայացքը` սպասում էր, հավատում էր, որ վերջույթը փրկվելու է, բայց, ցավոք չկարողացանք: Պետք է ընտրություն կատարեինք` կամ կյանքը, կամ վերջույթը, չգիտեմ շատ ծանր էր հետո նայել սպասումով լի զինվորի հուսահատ աչքերին:

Մի դեպք էլ ունեցանք, երբ զինվորը արյան մեծ կորուստ ուներ` մի քանի համակցված վիրավորումներով` գլուխ, կրծքավանդակ, որովայն եւ զույգ վերջույթները: Մեզ հաջողվեց զինվորի կյանքը երկարացնել, բայց հետո իմացանք, որ երեք օր հետո` Երեւան տեղափոխվելուց հետո մահացել է ի հեճուկս բժիշկների ջանքերի:

-Նախ ասեմ, որ ի զարմանս ինձ շատ քիչ զինվորներ էին, ովքեր իրենց կյանքի համար էին մտահոգ: Զինվորների մեծ մասը արնաքամ վիճակում նախ հետաքրքրվում էին վիրավոր ծառայակցի ճակատագրով, հետո խնդրում, որ ամեն ինչ անենք, որ րոպե առաջ վերադառնան իրենց ընկերների մոտ:

Մեկ տիպիկ դեպք ունեցանք, որը միշտ հիշում եմ մի ուրիշ հպարտությամբ: Քսան տարեկան զինվոր էր, ով մի քանի բեկորային` թիակի, ազդրի, գոտակատեղի վիրավորումներ էր ստացել եւ անհրաժեշտ էր վիրահատել: Ու պատկերացրեք, վիրահատվելուց երեք ժամ հետո փախուստի դիմեց հոսպիտալից դեպի առաջնագիծ, հետո վերադարձավ ավելի ծանր վիրավորումով: